Tony McPhee: «Τα μπλουζ έχουν υπάρξει η ζωή μου»

 

Κιθαρίστας, τραγουδιστής και στιχουργός των θρυλικών Groundhogs, ο Tony McPhee, μια ζωντανή Ιστορία των μπλουζ, μάς παραχώρησε μια από τις τελευταίες, λόγω κακής υγείας, συνεντεύξεις του, λίγο μετά τα φετινά 77^α γενέθλιά του.

Στις 5 Νοεμβρίου κυκλοφορεί ο τριπλός δίσκος βινυλίου/διπλό CD Road Hogs: Live from Richmond to Poconο με ανέκδοτες ηχογραφήσεις των Groundhogs της περιόδου ’69-’72.

Πότε και πώς αρχίσατε να ξύνετε την επιφάνεια των μπλουζ- ακούγοντας τους σπουδαίους του είδους, παίζοντας κιθάρα, γράφοντας τραγούδια και τραγουδώντας;

Ο μεγαλύτερος αδερφός μου ο Σαμ είχε αγοράσει τον δίσκο του Alan Lomax με ηχογραφήσεις στο πεδίο αμερικανικής φολκ μουσικής, που περιλάμβανε το κομμάτι Fred McDowell Write me a few short lines.

Μ’ «έπιασε» ο ήχος, αγάπησα το παίξιμο της κιθάρας και τους στίχους, κι έτσι βγήκα να ψάξω και να αγοράσω πιο πολλά μπλουζ.  

Δεν ήξερα πραγματικά τίποτα για το είδος ή τους μουσικούς, αλλά στο δισκάδικο είχα να διαλέξω ανάμεσα στον Bod Dylan και τον Robert Johnson.

Έτσι, αγόρασα το King of the Delta Blues Singers του Johnson, υποθέτοντας ότι ένας μαύρος θα ήταν πιο αυθεντικός «μπλουζ».

Η μαμά μου μού αγόρασε μια κιθάρα για τα Χριστούγεννα και προσπάθησα να παίξω τα τραγούδια του Robert Johnson, αν και στην αρχή αυτό ήταν πολύ δύσκολο.

Βρεθήκαμε με μερικούς φίλους από το σχολείο και παίξαμε μαζί σε μια σχολική συναυλία το It takes a worried man.

Έκτοτε, είχα πάθει ολοκληρωτική εμμονή με το να μάθω να παίζω. Έπαιζα επί ώρες στο υπνοδωμάτιό μου και μαζί με κάποια φιλαράκια από το σχολείο ορχηστρικά κομμάτια: Hank Marvin, The Fireballs & Ventures.

Μερικά συγκροτήματα αργότερα, είχα δει τον Chris Barber σε μια συναυλία με τον Howling Wolf και έπεισα την μπάντα να αλλάξει το όνομά της και το είδος της μουσικής της. Μετά από μια διάλυση και έναν επανασχηματισμό έγινα ο τραγουδιστής.

Στα πρώιμα ’60s δημιουργήθηκαν, λοιπόν, οι Groundhogs. Το πιο σημαντικό πράγμα που συνέβη στη μουσική ζωή σας, να υπoθέσω;

Το να κάνω backing στον Hooker στις περιοδείες του, το να τζαμάρω με τον Howling Wolf, το να συναντήσω τον Hubert Sumlin και να τζαμάρω με το συγκρότημά του ήταν επίσης πολύ μεγάλες στιγμές.

Αναντίρρητα ένα από τα πιο εθιστικά μπλουζ ροκ επιτεύγματα, το, Thank Christ for the bomb είναι το αγαπημένο μου -και πολλών άλλων- άλμπουμ των Groundhogs.

Θα θέλατε να ρίξετε λίγο «φως» στη διαδικασία της σύνθεσης των τραγουδιών και της παραγωγής αυτού του διαμαντιού;

Η σύνθεση των τραγουδιών για μένα πάντα ξεκινά από τη μουσική, έπειτα το δυσκολότερο πράγμα είναι να γράψω τους στίχους. Βοηθάει να έχω ένα «θέμα».

Η ιδέα για τον δίσκο είχε προέλθει από τον μάνατζερ του συγκροτήματος Roy Fisher, που ήθελε πολύ να χτίσει πάνω στη δημοσιότητα την οποία απέκτησαν οι Beatles όταν ο John Lennon είπε ότι ήταν μεγαλύτεροι από τον Χριστό!

Εκείνη την περίοδο η ατομική βόμβα ήταν στο προσκήνιο των φόβων όλων των ανθρώπων και προκαλούσε έντονες διαμάχες. Πρόσθεσε τον Χριστό, κι έχεις το τίτλο του άλμπουμ... Μόλις τον είχαμε, βρήκα την έμπνευσή μου.

Πραγματοποιήσαμε την ηχογράφηση στα De Lane Lea Studios στο Λονδίνο, ο Martin Birch κι εγώ ήμασταν οι συμπαραγωγοί.

Ήταν μια απολύτως ξεκάθαρη διαδικασία, είχαμε προβάρει προηγουμένως και βασικά κάνει overdubbing. Ολοκληρώθηκε σε δύο εβδομάδες.

Όλοι ζούσαμε στα πέριξ, έτσι θα γυρνούσα κατευθείαν στο σπίτι μετά τη session της μέρας. Μετά την ηχογράφηση των κομματιών, κάτσαμε με τον Martin και τα μιξάραμε.

Η σόλο περιπέτειά σας, The Two Sides of Tony (T.S.) McPhee, από την άλλη, είναι πράγματι μια συναρπαστική, πολυεπίπεδη δουλειά. Νιώσατε την ανάγκη να εξερευνήσετε άλλες κατευθύνσεις σε εκείνη τη φάση;

Ναι, ήθελα να χρησιμοποιήσω το σινθεσάιζερ για να δείξω ότι ήταν όργανο, να πειραματιστώ με τη χρήση του και να αποδείξω πως μπορούσα μέσω αυτού να προβώ σε μια σοβαρή δήλωση.

Πάντα αγαπούσα τα νέα γκατζετάκια και όταν τα είχα στη διάθεσή μου μού άρεσε να τα πατάω κουμπιά για να δω τι μπορούσαν να κάνουν.

Ανά τις δεκαετίες συναντήσατε, γίνατε φίλος και/ή συνεργαστήκατε με αξιοσημείωτους καλλιτέχνες- από τον Champion Jack Dupree και τον John Lee Hooker στην Jo Ann Kelly και τον David Tibet, μεταξύ άλλων.

Τι κρατάτε από τον καθένα τους ξεχωριστά;

Νομίζω πως είμαι λιγάκι «οπαδός» του εαυτού μου και έχω υπάρξει τυχερός που μπόρεσα να πάίξω και να δουλέψω με μερικούς από τους ήρωές μου, καταπληκτικούς και ταλαντούχους ανθρώπους.

Tο τρελό ήταν να εισπράττω θαυμασμό για τη μουσική μου κι από εκείνους. Υποθέτω ότι αυτό μου έδωσε αυτοπεποίθηση, κυρίως όταν πάλευα με την υγεία μου. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω τους Captain Sensible και Carl Hyde σε αυτή τη λίστα.

Αντί να εκφωνήσουν μία μπλουζ νεκρολογία, οι Groundhogs συνέβαλαν στην αναζωογόνηση του είδους. Πώς θα αξιολογούσατε την επίδρασή τους στη σύγχρονη μπλουζ σκηνή- εγχώρια και διεθνή;

Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση και νομίζω ότι θα ξεγλιστρήσω λέγοντας πως άλλοι θα το αποφασίσουν.

Το 2009 επιζήσατε από ένα σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο που επηρέασε την ικανότητά σας να μιλάτε και να τραγουδάτε. Πώς καταφέρατε να εδραιώσετε μια νέα εσωτερική ισορροπία μετά από αυτό;

Με την μπύρα -με μέτρο- και την αγάπη μιας τρυφερής συζύγου (γέλιο). Έχει υπάρξει μια δύσκολη ζωή. Υπέστην, επίσης, ένα ατύχημα στο σπίτι, το οποίο πυροδότησε άλλο ένα εγκεφαλικό το 2019.

Νομίζω ότι ήταν καλό που αποσύρθηκα το 2014, αλλιώς θα είχα βιώσει μια πολύ δύσκολη μετάβαση.

Είναι καλό που έχω μια χαλαρή συνταξιοδότηση -ακόμα πιο ήσυχη στη διάρκεια του lockdown-, αλλά το Ίντερνετ και τα social media κρατάνε το ενδιαφέρον μου και κάθε τόσο κάποιο καινούριο συγκρότημα θα εξάψει την προσοχή μου.

Για να είμαι ειλικρινής, χρειάστηκαν τα τελευταία δώδεκα χρόνια για να αποδεχτώ κάποιες από τις αλλαγές που έχουν συμβεί, αλλά δεν είμαι εντελώς σίγουρος αν ποτέ θα βρω την ισορροπία για την οποία μιλάς.

Δώδεκα χρόνια αργότερα, γίνατε 77 χρονών σε μια ανθρωπολογικά, πολιτισμικά και πολιτικά προκλητική -αν όχι τρομακτική- πανδημική περίοδο.  

Αισθάνεστε ευχαριστημένος που καταφέρατε να εισχωρήσετε πολύ κάτω από την επιφάνεια της τέχνης και της ζωής μέσω της δουλειάς σας; Και με το να μην είστε εκκεντρικός;

Βρίσκω ακόμα την αλήθεια μου στα τραγούδια που έχω γράψει, αν και η οπτική μπορεί να είναι διαφορετική, τους δίνει μια φρεσκάδα, εξακολουθεί να μου αρέσει να τα ακούω.

Υποθέτω πως χαίρομαι που είμαι συνταξιούχος, το να κάνεις περιοδείες είναι νεανικό παιχνίδι και μπορεί να γίνει ταλαιπωρία.

Είναι καλό που δεν είμαι υποχρεωμένος να τρέχω από εδώ κι από εκεί οργανώνοντας συναυλίες και την προώθηση και συμπληρώνοντας φορολογικές φόρμες, αλλά νομίζω ότι είμαι ακόμα λιγάκι εκκεντρικός, ανεξαρτήτως του τι τραγούδησα.

Τελικά τι σημαίνει να είστε -και να νιώθετε- άνθρωπος των μπλουζ στην καρδιά εν έτει 2021;

Σύντομη απάντηση: Αισθάνομαι το ίδιο, παρά τα όσα ρίχνει η ζωή, δεν έχω αλλάξει.

Ελαφρώς εκτενέστερη απάντηση: Είναι αυτά που έχω κάνει, αυτά που ξέρω και που καταλαβαίνω, όσα τα αυτιά μου «τσιμπάνε» όταν ακούω καινούρια μουσική, είναι η μυική μνήμη που έμαθα να κινώ και να αντιδρώ σ’ αυτή.

Τα μπλουζ έχουν υπάρξει ο λόγος που συνάντησα τόσο πολλούς υπέροχους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, που μπόρεσα να αποκαλέσω τους ήρωές μου «φίλους».

Πλήρωσαν -και δεν πλήρωσαν- λογαριασμούς, αγόρασαν την μπύρα, έντυσαν την οικογένεια, μου βρήκαν και μου στέρησαν την αγάπη...

Μου έστειλαν 12.000 και πλέον ανθρώπους που βρήκαν τον χρόνο να ευχηθούν σε έναν 77χρονο «μπλούζι» ευτυχισμένα γενέθλια... Έχουν υπάρξει η ζωή μου.

Ευχαριστώ θερμά την Joanna Deacon, σύζυγο του Tony McPhee, για την καθοριστική συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης και την παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού που συνοδεύει την ανάρτηση.

Ο τριπλός δίσκος βινυλίου/διπλό CD των Groundhogs Road Hogs: Live from Richmond to Pocono, που περιλαμβάνει ανέκδοτες live ηχογραφήσεις από το 1969 μέχρι το 1972, κυκλοφορεί από τη Fire Records στις 5 Νοεμβρίου.