Hania Rani: «Στη ζωή και στην τέχνη αναζητώ κάποιο βάθος»

 

Hania Rani (Φωτογραφία: Aleksandra Zaborowska)

Διαρκώς εξελισσόμενη και πολυπράγμων, η αγαπημένη πιανίστα, συνθέτρια -και ενίοτε τραγουδίστρια- Πολωνή Hania Rani μοιράζεται στο δεύτερο προσωπικό της άλμπουμ, Music for Film and Theatre, συνθέσεις της για το σινεμά και το θέατρο.

Μαζί με αυτές μοιράζεται σκέψεις για τη ζωή, τη μουσική, τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη φήμη, και την αγάπη της για την Ελλάδα και τους Έλληνες.

Το σωστά και περιεκτικά τιτλοφορημένο δεύτερο ατομικό σου άλμπουμ, Music for Film and Theatre, υποδηλώνει μια ορισμένη στοργή για τις ταινίες και το θέατρο. Τι είδους φιλμ και θεατρικά σε ιντριγκάρουν πιο πολύ και γιατί;

Δύσκολο να το ορίσω, γιατί το σινεμά είναι τέχνη.

Αλλά γενικά -στη ζωή και στην τέχνη- αναζητώ κάποιο βάθος, προσπαθώντας να απορρίψω τις αφηγήσεις που είναι χτισμένες μόνο σε επιφανειακές παρατηρήσεις και απόψεις.

Τον περισσότερο καιρό το βρίσκω σε ένα πιο “off” σινεμά, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Για παράδειγμα, θεώρησα την ταινία Η άφιξη εξαιρετικά ικανοποιητική και ενδιαφέρουσα, ίσως επίσης εξαιτίας του εκπληκτικού σάουντρακ του Γιόχαν Γιόχανσον.

Αυτό το άλμπουμ συνταιριάζει συνθέσεις σου που είτε ακούγονται στο αντίστοιχο φιλμ και θεατρικό είτε όχι.

Πώς λειτούργησε η όλη διαδικασία σε πρώτο χρόνο; Είχες διαβάσει το σενάριο των ταινιών ή το κείμενο των θεατρικών πριν καταπιαστείς με τη σύνθεση;

Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη σύνθεση μουσικής για θεατρικά και για τον κινηματογράφο.

Θα έλεγα ότι το βασικό είναι η διαδικασία προετοιμασίας του κομματιού. Στο σινεμά πολύ συχνά -αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις- παίρνεις το έτοιμο cut της ταινίας, οπότε μια κάπως έτοιμη αφήγηση, με διαλόγους, πλοκή, ηθοποιούς, συναισθήματα.

Στο θέατρο ξεκινάς από το μηδέν, συνθέτοντας μουσική ταυτόχρονα με τη διαδικασία της δημιουργίας του θεατρικού από τον σκηνοθέτη, με ηθοποιούς, σκηνογράφο και την υπόλοιπη ομάδα.

Είναι μια εξαιρετικά ρευστή δομή που αλλάζει και κινείται πολλές φορές, μερικές φορές μετά την επίσημη πρεμιέρα. Απαιτεί ευελιξία και προσοχή, αλλά και επιτρέπει στον συνθέτη να τσεκάρει τα πράγματα και να γίνει πραγματικό μέλος του συνεργείου.

Με το φιλμ προσωπικά νιώθω λίγο μεγαλύτερη πίεση, κυρίως χρονική.

Υπάρχουν συνήθως πολύ περισσότερα χρήματα και ευθύνη, και εκτός του σκηνοθέτη είναι παρόντες παραγωγοί και διανομείς- τόσο πολλές φωνές με τις δικές τους ιδέες και γνώμες.

Από την άλλη, αγαπώ το σινεμά γιατί μπορεί να τελειοποιήσει τη μουσική στο επίπεδο του ήχου και του post-production. Το βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Χρειάζεται, εξάλλου, να βρεις τον σωστό τρόπο έκφρασης. Είναι πολύ εύκολο να υπερβάλεις, κάνοντας τα πράγματα να ακούγονται «υπερβολικά».

Απαιτείται πολλή ευστροφία και έρευνα για να βρεις τις σωστές απαντήσεις και να ευχαριστήσεις την υπόλοιπη ομάδα, περιλαμβανομένου και του συνθέτη!

Παίζεις πιάνο και συνθέτεις, κατά καιρούς τραγουδάς, και τώρα «βυθίζεσαι» στα σάουντρακ για φιλμ και θεατρικά: είναι σαφές ότι δεν εφησυχάζεις! Είναι η εξέλιξη κι ο πειραματισμός ζήτημα -καλλιτεχνικής- ζωής και θανάτου για σένα;

Είναι θέμα επιλογής. Το να εμπλέκομαι σε τόσο πολλά διαφορετικά πρότζεκτ είναι ο μόνος τρόπος να αναπτύξω την τέχνη μου, νομίζω. Δε μ’ ενδιαφέρει να επαναλαμβάνω τα ίδια μοτίβα, ακόμα κι αν έχουν αποδειχτεί πετυχημένα.

Σταδιακά έχεις γίνει εξαιρετικά πετυχημένη τόσο από κριτικής όσο και από εμπορικής άποψης. Δε θα ήταν παράξενο, αν ήσουν μια ποπ ή ροκ σελέμπριτι.

Δεν είναι, ωστόσο, λίγο ασύμβατο για μια πιανίστα με κλασική παιδεία; Πώς διαχειρίζεσαι τη φήμη;

Ελπίζω να παρέμεινα και να παραμείνω η ίδια. Το μισώ όταν παρατηρώ ότι παίρνω κάποιες καταστάσεις ως δεδομένες- όπως τα βραβεία, τις sold out συναυλίες ή τις θετικές κριτικές. Μπορεί επίσης να εξαφανιστούν κάποια στιγμή.

Στ’ αλήθεια μ’ αρέσει να ζω μια κανονική ζωή: να παίρνω το τρένο, να κάνω ποδήλατο, να συμμετέχω σε όλες τις κανονικές δραστηριότητες. Δε νιώθω πως χρειάζομαι ιδιαίτερη βοήθεια γι’ αυτό. Θα μου φαινόταν αμήχανο.

Το μόνο που θα μπορούσε να μου αρέσει στο να γίνω διάσημη είναι η πιθανότητα συνεργασίας με σπουδαίους ανθρώπους, η ηχογράφηση μουσικής σε σπουδαία στούντιο και το να μπορώ να κάνω φιλόδοξα σχέδια σχετικά με τις καλλιτεχνικές μου ιδέες ή οποιοδήποτε είδος ακτιβισμού βρίσκω αναγκαίο.

Αν και στην πραγματικότητα όχι προϊόν της πανδημίας στην ολότητά του, το Music for Film and Theatre σίγουρα σημαδεύεται από αυτή, έστω και μόνο χρονικά.

Τι σου έλειψε πιο πολύ σ’ αυτή την περίοδο; Και τι σου έδωσε τη μεγαλύτερη χαρά;

Μου έλειψαν οι άνθρωποι, κυρίως εκείνοι που μου είναι πιο αγαπητοί. Δεν μπορούσα να ταξιδέψω και να τους συναντήσω. Αυτό ήταν πραγματικά επώδυνο και ανάσανα με πολλή ανακούφιση όταν μπορούσα να ξαναπάρω τρένο.

Όταν ξεκίνησε η πανδημία, ήμουν κάπως χαμένη και μπερδεμένη, με άγχωνε το ότι έπρεπε να ακυρώσω την κυκλοφορία του δεύτερου ατομικού δίσκου μου. Αλλά έμαθα πως δεν μπορείς να ελέγχεις τα πάντα. Τα πράγματα μερικές φορές πάνε στραβά.

Έχει περάσει παραπάνω από ενάμισης χρόνος από την -κυριολεκτικά- μαγευτική πρώτη σου συναυλία στην Αθήνα. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία για σένα και πότε σχεδιάζεις να επιστρέψεις;

Ήταν πράγματι ξεχωριστή. Στ’ αλήθεια ερωτεύτηκα την Ελλάδα και τους Έλληνες. Από τις πιο ευγενικές καρδιές που έχω ποτέ συναντήσει- δεν κάνω πλάκα.

Ήταν ξεχωριστή και γιατί πήγαμε στην Αθήνα για να γυρίσουμε το βιντεοκλίπ ενός από τα αγαπημένα μου κομμάτια, το Leaving.

Έμεινα στο διαμέρισμα του στενού Έλληνα φίλου μου και μουσικού, του Γιώργου Παπαδόπουλου, κι είχα στη διάθεσή μου λίγο καιρό ώστε όντως να απολαύσω το μέρος, περνώντας πολλή ώρα ώρα, κοντά στη θάλασσα και τη φύση.

Έχω τόσο όμορφες αναμνήσεις από εκείνες τις μέρες. Στ’ αλήθεια ονειρεύομαι να επιστρέψω. Επί σκηνής και ως ανθρώπινη ύπαρξη!

Ευχαριστώ θερμά τον Kerstan Mackness από την Gondwana Records για την καθοριστική συμβολή του στην πραγματοποίηση της συνέντευξης.

Το άλμπουμ της Hania Rani Music for Film and Theatre κυκλοφορεί από την Gondwana Records.