Μπρένταν Κάντι: «Η κοινοτική εμπειρία με ελκύει βαθιά, ως σκηνοθέτη και άτομο»

 

Ο 17χρονος μικροπαραβατικός Κρίστι μετακομίζει από το σπίτι μιας ανάδοχης οικογένειας σε εκείνο του αδερφού του και της γυναίκας του στο Κορκ, μέχρι να αποφασιστεί η επανένταξή του.

Αιχμηρό και τρυφερό κοινωνικό δράμα και συνάμα σπουδή χαρακτήρων μιας παραμελημένης κοινότητας της εργατικής τάξης, η ταινία του Ιρλανδού Μπρένταν Κάντι Για τον Κρίστι προβάλλεται στις αίθουσες. Συζητώντας με τον σκηνοθέτη.

Η πρώτη σου μεγάλου μήκους ταινία, Για τον Κρίστι, δεν αφορά μόνο τον ομώνυμο πρωταγωνιστή, το παρελθόν και το μέλλον του, αλλά και το αίσθημα του ανήκειν και της κοινότητας, με ιδιαίτερη αναφορά στο Κορκ.

Πώς σχετίζεσαι με το Κορκ, κατ’ αρχάς; Πόσο σημαντικό είναι για σένα να εμβαθύνεις σε και να εξερευνήσεις την έννοια της κοινοτικής εμπειρίας, τόσο κινηματογραφικά όσο και στην καθημερινότητά σου;

Το Κορκ είναι το σπίτι μου από κάθε άποψη. Γεννήθηκα και μεγάλωσα εδώ, οπότε το να γυρίσω αυτή την ταινία ήταν σαν να γράφω μια ερωτική επιστολή στον τόπο ο οποίος με διαμόρφωσε.

Η κοινοτική εμπειρία είναι κάτι που με ελκύει βαθιά, τόσο ως σκηνοθέτη όσο και ως άτομο.

Από την πρώτη μου συνάντηση με τα Kabin Studios το 2019, έχω συγκινηθεί βαθιά από το πώς η κοινότητα μπορεί να θεραπεύσει τους ανθρώπους και να αλλάξει την πορεία της ζωής τους.

Αισθάνθηκα ότι ήταν μια σημαντική ιστορία να διηγηθώ, και πως η συλλογική ενέργεια -το χιούμορ, η υποστήριξη, η δημιουργικότητα- έγιναν ο παλμός του Για τον Κρίστι.

Σε ποιον βαθμό ταυτίζεσαι, συναισθηματικά ή ταξικά, με τους χαρακτήρες σου, πρωταρχικούς και δευτερεύοντες, οι οποίοι δεν είναι απαραίτητα «περιθωριακοί», ωστόσο -λίγο πολύ- «φλερτάρουν» με το περιθώριο της ιρλανδικής κοινωνίας;

Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν μικρός, οπότε μεγάλωσα κινούμενος ανάμεσα σε δύο πολύ διαφορετικούς κόσμους.

Η μαμά μου δεν είχε πολλά και ο μπαμπάς μου είχε περισσότερα, πράγμα που σήμαινε ότι μετακινούμουν μεταξύ τάξεων χωρίς ποτέ να ανήκω πλήρως σε καμία από τις δύο.

Έπαιξα ποδόσφαιρο με παιδιά από την περιοχή στην ταινία και με παιδιά που ήταν στην πρόνοια, οπότε άνθρωποι σαν τους χαρακτήρες του Για τον Κρίστι ήταν πάντα μέρος της ζωής μου.

Πάντα είχα ενσυναίσθηση, και το γεγονός πως έγινα σκηνοθέτης το έχει μόνο βαθύνει αυτό.

Όλα αυτά μου έχουν δώσει μια πραγματική κατανόηση της προέλευσης αυτών των χαρακτήρων και μια γνήσια συναισθηματική σύνδεση με όσα περνούν.

Ο Ντάνι Πάουερ, ένας ηθοποιός ο οποίος δε μιλάει πολύ αλλά είναι διαποτισμένος με τεράστια εσωτερική δύναμη και συγκρατημένο θυμό, είναι το κύριο -αλλά όχι το μοναδικό- ατού της ταινίας.

Δεδομένου ότι η συνεργασία σας ανάγεται τουλάχιστον στη μικρού μήκους εκδοχή της φιλμ, πώς έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου; Έχετε ωριμάσει μαζί, εσείς ως σκηνοθέτης και αυτός ως ηθοποιός, στην πορεία;

Η συνεργασία με τον Ντάνι έχει υπάρξει μια από τις μεγαλύτερες χαρές της καριέρας μου.

Όταν γυρίσαμε την ταινία μικρού μήκους Για τον Κρίστι -η πρώτη του φορά στην οθόνη- ήταν ήδη μαγευτικός και με τα χρόνια έχει εξελιχθεί σε έναν ηθοποιό με απίστευτη παρουσία και συναισθηματική νοημοσύνη.

Το ένστικτό του, η βιωμένη του εμπειρία και η γενναιοδωρία του τον καθιστούν σημείο αναφοράς για ολόκληρο το καστ.

Έχω ωριμάσει πολύ κι εγώ από το μικρού μήκους φιλμ, οπότε σίγουρα έχουμε ωριμάσει μαζί, αλλά και μέσα από τα ξεχωριστά πρότζεκτ που αναλάβαμε ο καθένας μας ενδιάμεσα.

Λατρεύω τον κοινωνικό ρεαλισμό στην τέχνη, ειδικά όταν συνδυάζεται με μια συγκινητική και αιχμηρή ματιά στη σύγχρονη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα.

Υπό αυτή την έννοια, το Για τον Κρίστι δεν παρεκκλίνει από το μονοπάτι το οποίο έχουν χαράξει ο Λόουτς και οι όμοιοί του. Πόσο κοντά νιώθεις σ’ αυτήν την κινηματογραφική προσέγγιση; Θα ήθελες να επεκταθείς στιλιστικά στο μέλλον;

Σίγουρα δεν ξεστρατίζει, αλλά τονικά κλίναμε και προς κάποιες αμερικανικές ταινίες όπως το Honey Boy.

Αγαπώ τον κοινωνικό ρεαλισμό επειδή είναι φυσικός και βασισμένος στην αλήθεια και την κοινότητα, και επειδή εκτιμά τους απλούς ανθρώπους με εξαιρετικό τρόπο.

Αλλά με ελκύουν επίσης έργα τα οποία είναι πιο λυρικά ή παιχνιδιάρικα, ή ελαφρώς έντονα, αρκεί να παραμένουν ειλικρινή.

Έχω δοκιμάσει πολλά διαφορετικά στιλ στα μουσικά μου βίντεο, οπότε είμαι ενθουσιασμένος που θα συνεχίσω να πειραματίζομαι και να προάγω τη δουλειά μου περαιτέρω.

Το φιλμ σου έκανε πρεμιέρα στο φετινό τμήμα Generation 14plus του Φεστιβάλ Βερολίνου, όπου κέρδισε το Grand Prix. Ωστόσο, μου φαίνεται σαν δουλειά για ενήλικες. Πού θέτεις το όριο μεταξύ εφηβικών και ενηλίκων ταινιών;

Ναι, έτσι δείχνει, αλλά οι έφηβοι είναι απίστευτα περίπλοκοι και με λεπτές αποχρώσεις, ειδικά όταν πρέπει να μεγαλώσουν γρήγορα.

Οπότε, τα όρια μεταξύ κάποιου σαν του Κρίστι και του αδερφού του, Σέιν, μου φαίνονται εντελώς αλληλένδετα.

Γι’ αυτόν τον λόγο δε χαράσσω μια αυστηρή διαχωριστική γραμμή μεταξύ εφηβικών και ενήλικων ταινιών. Το Για τον Κρίστι επικεντρώνεται σε έναν νεαρό άνθρωπο, αλλά η συναισθηματική του αλήθεια μιλάει εξίσου έντονα και στους ενήλικες.

Για μένα είναι μια ταινία για νέους και ενήλικες, και νομίζω ότι το κοινό του τμήματος Generation 14plus -και οι έφηβοι σε όλο τον κόσμο- θα συνδεθούν μαζί της εξίσου βαθιά με τους μεγαλύτερους σε ηλικία θεατές.

Επέλεξες να δώσεις ένα ελπιδοφόρο (αν όχι «ευτυχισμένο») τέλος στο φιλμ σου. Είχατε σκεφτεί εσείς ή/και ο Άλαν Ο’Γκόρμαν, συν-σεναριογράφος, να δώσετε ένα διαφορετικό; Και αν ναι, γιατί το απορρίψατε;

Παίξαμε με μερικά διαφορετικά φινάλε, αλλά ήταν πάντα ελπιδοφόρα. Θέλαμε νέοι σαν τον Κρίστι να το δουν αυτό και να νιώσουν ότι υπάρχει ελπίδα και για αυτούς.

Όλα όσα πετυχαίνει ο Κρίστι είναι σκοπίμως μικρά και προσγειωμένα, επειδή ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες χρειάζονται μόνο μερικές μικρές αλλαγές για να αλλάξει μια ζωή.

Αισθανθήκαμε πως ήταν σημαντικό να το δείξουμε αυτό, και ειλικρινά δε βλέπαμε το νόημα να γίνουμε πιο σκοτεινοί - ο κόσμος είναι ήδη αρκετά σκοτεινός, χρειάζεται περισσότερη ελπίδα.

Ένα από τα μεγάλα συμπεράσματα το οποίο έχουμε αποκομίσει από το κοινό μέχρι στιγμής είναι το πόσοι άνθρωποι περίμεναν η ταινία να τελειώσει ζοφερά και ήταν πραγματικά ενθουσιασμένοι που αυτό δε συνέβη.

Πώς θα φανταζόσουν τους/τις προερχόμενους/προερχόμενες από την εργατική τάξη ήρωες/ηρωίδες σου σε δέκα, ας πούμε, χρόνια, δεδομένης της επικρατούσας ζοφερής παγκόσμιας κοινωνικοοικονομικής και πολιτικής κατάστασης;

Τους/τις φαντάζομαι να κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι άνθρωποι της εργατικής τάξης: να προσαρμόζονται, να επιβιώνουν και να χτίζουν μικρές εστίες χαράς και κοινότητας, παρά τις πιέσεις γύρω τους.

Ο Κρίστι θα έβρισκε ακόμα τον δρόμο του, πιθανώς βοηθώντας τους άλλους με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο βοηθήθηκε κι ο ίδιος. Ο αδερφός του μπορεί να είχε μαλακώσει. Οι γείτονες θα φρόντιζαν ακόμα ο ένας τον άλλον.

Ο κόσμος μπορεί να γίνεται πιο σκληρός, αλλά ο πυρήνας αυτών των χαρακτήρων είναι η ψυχή και η ανθεκτικότητα, και δε νομίζω πως αυτό ξεθωριάζει: αν μη τι άλλο, καθίσταται πιο απαραίτητο.

Ευχαριστώ θερμά τον σκηνοθέτη για την άμεση και ενθουσιώδη ανταπόκρισή του στο αίτημα για συνέντευξη, καθώς και για την παραχώρηση της κεντρικής φωτογραφίας.

Η ταινία του Μπρένταν Κάντι Για τον Κρίστι προβάλλεται στους κινηματογράφους από τις 4 Δεκεμβρίου σε διανομή της Weird Wave.