Laila Soueif: «Δεν είναι αξιοθαύμαστο να αντέχεις όταν δυο από τα παιδιά σου είναι στη φυλακή»

 

Αυθαίρετα προφυλακισμένος για περισσότερο από δυο χρόνια με κατασκευασμένες κατηγορίες, ο διακεκριμένος Αιγύπτιος πολιτικός ακτιβιστής και μπλόγκερ Alaa Abd el-Fattah διώκεται ουσιαστικά για την εναντίωσή του στο καθεστώς Σίσι.

Με αφορμή την εκδίκαση της υπόθεσής του, που βρίσκεται σε εξέλιξη, συνομιλούμε με την μητέρα του, Laila Soueif, πολιτική ακτιβίστρια και μαθηματικό.

Μιας κι έχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας από τη μέρα που, ως έφηβη, συμμετείχατε για πρώτη φορά σε πορεία το 1972, πώς είχατε αισθανθεί τότε; Ήταν μια αυθόρμητη πράξη;

Ήταν αυθόρμητη.

Ήμουν ακόμα μαθήτρια Λυκείου. Είχε οργανωθεί μια καθιστική διαμαρτυρία στο Πανεπιστήμιο, η αστυνομία τη διέλυσε και οι φοιτητές έκαναν πορεία, η οποία περνούσε από το σχολείο μου, οπότε αποφάσισα να συμμετάσχω.

Δε φοβηθήκατε;

Φοβόμουν κυρίως τους γονείς μου παρά την αστυνομία.

Πορευτήκαμε, λοιπόν. Μόλις φτάσαμε στην πλατεία Ταχρίρ, είχε ήδη βραδιάσει. Οι γονείς θα ήταν ανήσυχοι, οπότε έπρεπε να τους προειδοποιήσουμε λέγοντάς τους πού βρισκόμασταν.

Ζήτησα, έτσι, από κάποιον να τηλεφωνήσει στους γονείς μου, κι εγώ τηλεφώνησα στην μητέρα του.

Η πλατεία Ταχρίρ ανέκαθεν αποτελούσε εμβληματικό τόπο της πόλης.

Στην πραγματικότητα έγινε εμβληματική σε εκείνη τη διαδήλωση, γιατί οι φοιτητές δέχτηκαν επίθεση από την αστυνομία. Είχα πια φύγει, όταν συνέβη αυτό. .

Περίπου τέσσερις δεκαετίες αργότερα, το 2011, έγινε ακόμα πιο γνωστή -σε παγκόσμιο πλέον επίπεδο- με την έλευση της Αραβικής Άνοιξης.

Υπήρξαν εκείνες μέρες αφυπνιστικές για όσους/όσες συμμετείχαν, ανεξαρτήτως ταξικού, εκπαιδευτικού, κοινωνικού και πολιτικού υποβάθρου;

Οι δεκαοκτώ μέρες κατάληψης της πλατείας ήταν έτσι. Υπήρχε πολλή ποικιλομορφία σ’ αυτή: άτομα διαφορετικών ηλικιών, ταξικής προέλευσης, θρησκευτικών πεποιθήσεων και πολιτικών αντιλήψεων. Τα πάντα.

Οποιοσδήποτε ενδιαφερόταν για κάτι έξω από τον εαυτό του, όλοι όσοι ήξερα κατέβηκαν στην Ταχρίρ εκείνες τις μέρες.

Πρέπει να ήταν μαγικά, σαν να επρόκειτο να συντελεστεί η αλλαγή το επόμενο δευτερόλεπτο.

Ένιωθες σαν να έχει συμβεί η αλλαγή.

Ήταν αυτή η περίοδος κατά την οποία ο Alaa ενεπλάκη ακόμα πιο ενεργά στα πολιτικά πράγματα σε σχέση με το παρελθόν;

Ο Alaa ήταν πολύ ενεργός από το 2005. Ήταν ήδη πολύ γνωστός ως μπλόγκερ και ενδιαφερόταν πολύ για τη δημοσιογραφία των πολιτών.

Έθεσε τις δεξιότητές του στην υπηρεσία της διευκόλυνσης των πολιτών να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση ο ένας στον άλλο.

Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, βρισκόταν στη Νότιο Αφρική, όπου εργαζόταν. Δεν άντεχε να μείνει εκεί. Ήθελε να είναι πραγματικά εδώ, όχι μέσω του Ίντερνετ. Μια εβδομάδα αργότερα επέστρεψε στο Κάιρο.

Σταδιακά ο Alaa άρχισε να γίνεται αντιληπτός από το καθεστώς Μουμπάρακ πρώτα ως ολοένα και πιο επικίνδυνος.

Είχε ήδη συλληφθεί το 2006 και φυλακιστεί για 35 μέρες. Τότε είχε προκληθεί έντονη κατακραυγή και είχε εκφραστεί αλληλεγγύη στο πρόσωπό του.

Από εκείνη τη στιγμή είχε στιγματιστεί στο μυαλό εκείνων που κρατιούνται από την εξουσία.

Ποτέ δεν έκανε πίσω, ωστόσο.

Δεν έκανε πίσω, αλλά δεν ήταν επιθετικός. Πάντοτε ήταν διατεθειμένος να συζητήσει και να συναντήσει τους άλλους στο μέσο της διαδρομής.

Εφόσον, όμως, οι άνθρωποι σε θαυμάζουν και νοιάζονται γι’ αυτά που λες, δεν μπορείς να τους απογοητεύσεις.

Ακόμα και τώρα, που βρίσκεται στη φυλακή, δεν επιζητά τη σύγκρουση. Αν, ωστόσο, δει ότι κάποιος υφίσταται βασανιστήρια ή κακομεταχείριση, δε θα το βουλώσει.

Πρόκειται για έναν αξιοσημείωτα ηθικό άνθρωπο και πολιτικό υποκείμενο.

Είναι πολύ ηθικός άνθρωπος.

Αυτό σίγουρα συνδέεται με το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, εντός του οποίου γαλουχήθηκε. Και εσείς και ο εκλιπών σύζυγός σας, Ahmed Seif, αποτελείτε πρότυπα πολιτικών ακτιβιστών και λαϊκών διανοούμενων.

Ο εκλιπών σύζυγός μου σίγουρα ήταν.

Από τη στιγμή που έγινε δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ήταν πολύ εστιασμένος και ασυμβίβαστος σε ό,τι αφορά αυτό το πεδίο.

Κάποιες από τις υποθέσεις πάνω στις οποίες δούλευε ήταν πολύ αμφιλεγόμενες για τα αιγυπτιακά δεδομένα, άλλες ήταν για τα διεθνή. Κι όμως επέμενε να δουλεύει για όλες.

Αυτό τον έβαλε στη «μαύρη λίστα».

Ακριβώς. Αλλά αυτός ήταν ο σύζυγός μου. Όλα συνδέονταν, κατά την αντίληψή του. Μπορούσες να κάνεις συμβιβασμό σχετικά με πράξεις, όχι όμως και αναφορικά με τη στάση σου απέναντι στα πράγματα.

Ο Ahmed Seif πάλευε εντός ενός συγκεκριμένου δικαιικού συστήματος, ο Alaa βρίσκεται στα χέρια του.

Πώς μπορεί να αλλάξει ένα δικαιικό σύστημα όταν το πολιτικοοικονομικό σύστημα παραμένει αναλλοίωτο;

Υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στο δικαιικό σύστημα μέσα στο οποίο δούλευε ο Ahmed μέχρι τον θάνατό του, και σε αυτό που κυριαρχεί έκτοτε.

Κατά το παρελθόν υπήρχαν πολλοί δικαστές που πίστευαν στην κυριαρχία του νόμου, και η πλειονότητα των δικαστών συμμορφωνόταν με τους νόμους.

Αυτό έχει καταρρεύσει τώρα. Στις μέρες μας, η πλειονότητα των Αιγύπτιων δικαστών δε συμμορφώνεται με την κυριαρχία του νόμου. Πολλοί εξ αυτών είναι αδαείς.

Αυτή η στάση δεν αντικατοπτρίζεται μόνο στη μεταχείριση των πολιτικών κρατουμένων, αλλά και των μικροπαραβατικών.

Είναι, λοιπόν, θέμα τύχης αν θα βρεθείς ενώπιον ενός αδαούς δικαστή ή όχι. Το σύστημα είναι διαλυμένο και ακανόνιστο.

Ο Ahmed είδε πτυχές αυτής της εξέλιξης πριν πεθάνει. Βαθιά μέσα μου πιστεύω ότι παραιτήθηκε από τη ζωή γιατί ένιωσε τι θα ακολουθούσε.

Όλα όσα μόλις μου περιγράψατε εξηγούν αυτά που, ανάμεσα σε πολλούς άλλους, υφίσταται ο Alaa -αλλά και η μικρότερη κόρη σας, Sanaa Seif- στα χέρια ενός αδαούς, καφκικού, τιμωρητικού «δικαιικού» συστήματος.

Δυο εβδομάδες πριν την έναρξη της δίκης του, ο Alaa ήταν θυμωμένος και απελπισμένος. Ο θυμός του ήταν ανεξέλεγκτος.

Κατά την πρώτη δικάσιμο στις 18 Οκτωβρίου ήταν διαφορετικός. Διέθετε αυτοέλεγχο, ήταν συγκεντρωμένος και μιλούσε δυνατά -και ελεγχόμενα «επιθετικά»- ενώπιον της έδρας. Ακόμα και η εκφορά του λόγου του ήταν σε κλασικά αραβικά.

Κι όμως δεν έχει καν μολύβι και χαρτί για να προετοιμάσει αυτά που θα πει. Δεν του επιτρέπεται. Όλα τα κάνει από μνήμης. Σίγουρα, πάντως, είναι καλύτερα ψυχολογικά.

Εκτιμάτε πως τον ακούει η έδρα;

Ήδη από την πρώτη δικάσιμο η έδρα αρνήθηκε να μας δώσει αντίγραφο της δικογραφίας. Η Εισαγγελία και η έδρα έχουν αντίγραφο, οι συνήγοροί μας όχι.

Δεν τους επιτρέπεται ούτε να επισκεφτούν τον Alaa στη φυλακή και να συζητήσουν μαζί του.

Το μόνο που τους επιτρέπεται είναι να δουν το αντίγραφο που διαθέτει η εισαγγελική αρχή και να κρατήσουν σημειώσεις, αλλά όχι και να το φωτοτυπήσουν.

Κι αν αυτή είναι η πρώτη απόφαση του δικαστηρίου, τι μπορεί να περιμένει κάποιος; Mιλάμε, εξάλλου, για μια δικογραφία έκτασης 2.000 σελίδων! Πρόκειται για τσίρκο.

Μια δίκη-παρωδία.

Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι εκδικάζεται από έκτακτο δικαστήριο Κρατικής Ασφάλειας, αν και η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που είχε κηρύξει ο Σίσι έχει λήξει.

Σε κάθε περίπτωση, ο Alaa δεν είναι μόνος. Εκτός από το στενό συγγενικό και συντροφικό του περιβάλλον, που τον στηρίζει, εκφράζεται αλληλεγγύη και από άλλες πλευρές, ανάμεσά του και το PEN International.

Έχει εκφραστεί πολλή αλληλεγγύη τόσο εντός Αιγύπτου, όσο και εκτός αυτής.

Έλαβα μια επιστολή από τις μητέρες των εξαφανισμένων από το καθεστώς του Άσαντ στη Συρία. Ήταν πολύ συγκινητικό.

Έχει υπάρξει, επίσης, καμπάνια αλληλεγγύης από μαθηματικούς σε όλον τον κόσμο. Κι αυτό ήταν πολύ συγκινητικό για μένα, καθώς είμαι μαθηματικός.

Δεν έχουν χαθεί όλα, επομένως.

Ελπίζω όσοι εκφράζουν την αλληλεγγύη τους από χώρες της Δύσης, όπου οι πολίτες μπορούν να καταστήσουν τις κυβερνήσεις τους πολύ περισσότερο υπόλογες απ’ όσο εμείς, να αφιερώσουν περισσότερη προσοχή στον τρόπο που αυτές λειτουργούν..

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και εκείνη των Η.Π.Α. αντιμετωπίζουν καθεστώτα όπως του Σίσι πολύ ήπια.

Συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής- παρελθούσας και παρούσας.

Είμαι σίγουρη.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «πουλάνε» στους πολίτες τους το ότι ο Σίσι είναι μια πηγή σταθερότητας. Το ζήτημα είναι πως δεν αποτελεί πηγή σταθερότητας. Και δεν προσπαθεί για κάτι τέτοιο.

Αν το προσπαθούσε, θα διαχειριζόταν διαφορετικά τα οικονομικά ζητήματα. Οι άνθρωποι στην Αίγυπτο καθίστανται όλο και πιο φτωχοί, και ταυτόχρονα η κυβέρνηση ξοδεύει εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσει όπλα από την Ευρώπη.

Όλα γίνονται προς όφελος της στρατιωτικής, της πετροχημικής και της ενεργειακής βιομηχανίας της Ευρώπης, που σε πολλές περιπτώσεις είναι βυθισμένες σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Φοβάστε ποτέ για τον εαυτό σας;

Για τα παιδιά μου φοβάμαι. Είμαι 65 χρονών, δεν έχει νόημα να φοβάμαι για μένα.

Είστε, ωστόσο, ανθεκτική κι αποφασισμένη, κι αυτό είναι αξιοθαύμαστο.

Είναι μια καταναγκαστική κατάσταση. Δεν είναι αξιοθαύμαστο να αντέχεις όταν δυο από τα παιδιά σου είναι στη φυλακή. Δεν έχεις επιλογή. Θα ήταν αξιοθαύμαστο να είμαι ακόμη ανθεκτική όταν βγουν τα παιδιά μου.

Ευχαριστώ θερμά την Mina Thabet (MENA Regional Coordinator, PEN International) για τη συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης.

Η εκδίκαση της δίωξης του Alaa Abd el-Fattah συνεχίζεται τη Δευτέρα 1 Νοεμβρίου.

Περισσότερες πληροφορίες για την υπόθεση μπορείτε να αναζητήσετε στο προσωπικό site της Laila Soueif.

Στις 20 Οκτωβρίου κυκλοφόρησε το βιβλίο You have not yet been defeated: Selected works 2011-2021, μια ανθολογία δοκιμίων, συνεντεύξεων και άλλων κειμένων του Alaa Abd el-Fattah.

Tony McPhee: «Τα μπλουζ έχουν υπάρξει η ζωή μου»

 

Κιθαρίστας, τραγουδιστής και στιχουργός των θρυλικών Groundhogs, ο Tony McPhee, μια ζωντανή Ιστορία των μπλουζ, μάς παραχώρησε μια από τις τελευταίες, λόγω κακής υγείας, συνεντεύξεις του, λίγο μετά τα φετινά 77^α γενέθλιά του.

Στις 5 Νοεμβρίου κυκλοφορεί ο τριπλός δίσκος βινυλίου/διπλό CD Road Hogs: Live from Richmond to Poconο με ανέκδοτες ηχογραφήσεις των Groundhogs της περιόδου ’69-’72.

Πότε και πώς αρχίσατε να ξύνετε την επιφάνεια των μπλουζ- ακούγοντας τους σπουδαίους του είδους, παίζοντας κιθάρα, γράφοντας τραγούδια και τραγουδώντας;

Ο μεγαλύτερος αδερφός μου ο Σαμ είχε αγοράσει τον δίσκο του Alan Lomax με ηχογραφήσεις στο πεδίο αμερικανικής φολκ μουσικής, που περιλάμβανε το κομμάτι Fred McDowell Write me a few short lines.

Μ’ «έπιασε» ο ήχος, αγάπησα το παίξιμο της κιθάρας και τους στίχους, κι έτσι βγήκα να ψάξω και να αγοράσω πιο πολλά μπλουζ.  

Δεν ήξερα πραγματικά τίποτα για το είδος ή τους μουσικούς, αλλά στο δισκάδικο είχα να διαλέξω ανάμεσα στον Bod Dylan και τον Robert Johnson.

Έτσι, αγόρασα το King of the Delta Blues Singers του Johnson, υποθέτοντας ότι ένας μαύρος θα ήταν πιο αυθεντικός «μπλουζ».

Η μαμά μου μού αγόρασε μια κιθάρα για τα Χριστούγεννα και προσπάθησα να παίξω τα τραγούδια του Robert Johnson, αν και στην αρχή αυτό ήταν πολύ δύσκολο.

Βρεθήκαμε με μερικούς φίλους από το σχολείο και παίξαμε μαζί σε μια σχολική συναυλία το It takes a worried man.

Έκτοτε, είχα πάθει ολοκληρωτική εμμονή με το να μάθω να παίζω. Έπαιζα επί ώρες στο υπνοδωμάτιό μου και μαζί με κάποια φιλαράκια από το σχολείο ορχηστρικά κομμάτια: Hank Marvin, The Fireballs & Ventures.

Μερικά συγκροτήματα αργότερα, είχα δει τον Chris Barber σε μια συναυλία με τον Howling Wolf και έπεισα την μπάντα να αλλάξει το όνομά της και το είδος της μουσικής της. Μετά από μια διάλυση και έναν επανασχηματισμό έγινα ο τραγουδιστής.

Στα πρώιμα ’60s δημιουργήθηκαν, λοιπόν, οι Groundhogs. Το πιο σημαντικό πράγμα που συνέβη στη μουσική ζωή σας, να υπoθέσω;

Το να κάνω backing στον Hooker στις περιοδείες του, το να τζαμάρω με τον Howling Wolf, το να συναντήσω τον Hubert Sumlin και να τζαμάρω με το συγκρότημά του ήταν επίσης πολύ μεγάλες στιγμές.

Αναντίρρητα ένα από τα πιο εθιστικά μπλουζ ροκ επιτεύγματα, το, Thank Christ for the bomb είναι το αγαπημένο μου -και πολλών άλλων- άλμπουμ των Groundhogs.

Θα θέλατε να ρίξετε λίγο «φως» στη διαδικασία της σύνθεσης των τραγουδιών και της παραγωγής αυτού του διαμαντιού;

Η σύνθεση των τραγουδιών για μένα πάντα ξεκινά από τη μουσική, έπειτα το δυσκολότερο πράγμα είναι να γράψω τους στίχους. Βοηθάει να έχω ένα «θέμα».

Η ιδέα για τον δίσκο είχε προέλθει από τον μάνατζερ του συγκροτήματος Roy Fisher, που ήθελε πολύ να χτίσει πάνω στη δημοσιότητα την οποία απέκτησαν οι Beatles όταν ο John Lennon είπε ότι ήταν μεγαλύτεροι από τον Χριστό!

Εκείνη την περίοδο η ατομική βόμβα ήταν στο προσκήνιο των φόβων όλων των ανθρώπων και προκαλούσε έντονες διαμάχες. Πρόσθεσε τον Χριστό, κι έχεις το τίτλο του άλμπουμ... Μόλις τον είχαμε, βρήκα την έμπνευσή μου.

Πραγματοποιήσαμε την ηχογράφηση στα De Lane Lea Studios στο Λονδίνο, ο Martin Birch κι εγώ ήμασταν οι συμπαραγωγοί.

Ήταν μια απολύτως ξεκάθαρη διαδικασία, είχαμε προβάρει προηγουμένως και βασικά κάνει overdubbing. Ολοκληρώθηκε σε δύο εβδομάδες.

Όλοι ζούσαμε στα πέριξ, έτσι θα γυρνούσα κατευθείαν στο σπίτι μετά τη session της μέρας. Μετά την ηχογράφηση των κομματιών, κάτσαμε με τον Martin και τα μιξάραμε.

Η σόλο περιπέτειά σας, The Two Sides of Tony (T.S.) McPhee, από την άλλη, είναι πράγματι μια συναρπαστική, πολυεπίπεδη δουλειά. Νιώσατε την ανάγκη να εξερευνήσετε άλλες κατευθύνσεις σε εκείνη τη φάση;

Ναι, ήθελα να χρησιμοποιήσω το σινθεσάιζερ για να δείξω ότι ήταν όργανο, να πειραματιστώ με τη χρήση του και να αποδείξω πως μπορούσα μέσω αυτού να προβώ σε μια σοβαρή δήλωση.

Πάντα αγαπούσα τα νέα γκατζετάκια και όταν τα είχα στη διάθεσή μου μού άρεσε να τα πατάω κουμπιά για να δω τι μπορούσαν να κάνουν.

Ανά τις δεκαετίες συναντήσατε, γίνατε φίλος και/ή συνεργαστήκατε με αξιοσημείωτους καλλιτέχνες- από τον Champion Jack Dupree και τον John Lee Hooker στην Jo Ann Kelly και τον David Tibet, μεταξύ άλλων.

Τι κρατάτε από τον καθένα τους ξεχωριστά;

Νομίζω πως είμαι λιγάκι «οπαδός» του εαυτού μου και έχω υπάρξει τυχερός που μπόρεσα να πάίξω και να δουλέψω με μερικούς από τους ήρωές μου, καταπληκτικούς και ταλαντούχους ανθρώπους.

Tο τρελό ήταν να εισπράττω θαυμασμό για τη μουσική μου κι από εκείνους. Υποθέτω ότι αυτό μου έδωσε αυτοπεποίθηση, κυρίως όταν πάλευα με την υγεία μου. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω τους Captain Sensible και Carl Hyde σε αυτή τη λίστα.

Αντί να εκφωνήσουν μία μπλουζ νεκρολογία, οι Groundhogs συνέβαλαν στην αναζωογόνηση του είδους. Πώς θα αξιολογούσατε την επίδρασή τους στη σύγχρονη μπλουζ σκηνή- εγχώρια και διεθνή;

Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση και νομίζω ότι θα ξεγλιστρήσω λέγοντας πως άλλοι θα το αποφασίσουν.

Το 2009 επιζήσατε από ένα σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο που επηρέασε την ικανότητά σας να μιλάτε και να τραγουδάτε. Πώς καταφέρατε να εδραιώσετε μια νέα εσωτερική ισορροπία μετά από αυτό;

Με την μπύρα -με μέτρο- και την αγάπη μιας τρυφερής συζύγου (γέλιο). Έχει υπάρξει μια δύσκολη ζωή. Υπέστην, επίσης, ένα ατύχημα στο σπίτι, το οποίο πυροδότησε άλλο ένα εγκεφαλικό το 2019.

Νομίζω ότι ήταν καλό που αποσύρθηκα το 2014, αλλιώς θα είχα βιώσει μια πολύ δύσκολη μετάβαση.

Είναι καλό που έχω μια χαλαρή συνταξιοδότηση -ακόμα πιο ήσυχη στη διάρκεια του lockdown-, αλλά το Ίντερνετ και τα social media κρατάνε το ενδιαφέρον μου και κάθε τόσο κάποιο καινούριο συγκρότημα θα εξάψει την προσοχή μου.

Για να είμαι ειλικρινής, χρειάστηκαν τα τελευταία δώδεκα χρόνια για να αποδεχτώ κάποιες από τις αλλαγές που έχουν συμβεί, αλλά δεν είμαι εντελώς σίγουρος αν ποτέ θα βρω την ισορροπία για την οποία μιλάς.

Δώδεκα χρόνια αργότερα, γίνατε 77 χρονών σε μια ανθρωπολογικά, πολιτισμικά και πολιτικά προκλητική -αν όχι τρομακτική- πανδημική περίοδο.  

Αισθάνεστε ευχαριστημένος που καταφέρατε να εισχωρήσετε πολύ κάτω από την επιφάνεια της τέχνης και της ζωής μέσω της δουλειάς σας; Και με το να μην είστε εκκεντρικός;

Βρίσκω ακόμα την αλήθεια μου στα τραγούδια που έχω γράψει, αν και η οπτική μπορεί να είναι διαφορετική, τους δίνει μια φρεσκάδα, εξακολουθεί να μου αρέσει να τα ακούω.

Υποθέτω πως χαίρομαι που είμαι συνταξιούχος, το να κάνεις περιοδείες είναι νεανικό παιχνίδι και μπορεί να γίνει ταλαιπωρία.

Είναι καλό που δεν είμαι υποχρεωμένος να τρέχω από εδώ κι από εκεί οργανώνοντας συναυλίες και την προώθηση και συμπληρώνοντας φορολογικές φόρμες, αλλά νομίζω ότι είμαι ακόμα λιγάκι εκκεντρικός, ανεξαρτήτως του τι τραγούδησα.

Τελικά τι σημαίνει να είστε -και να νιώθετε- άνθρωπος των μπλουζ στην καρδιά εν έτει 2021;

Σύντομη απάντηση: Αισθάνομαι το ίδιο, παρά τα όσα ρίχνει η ζωή, δεν έχω αλλάξει.

Ελαφρώς εκτενέστερη απάντηση: Είναι αυτά που έχω κάνει, αυτά που ξέρω και που καταλαβαίνω, όσα τα αυτιά μου «τσιμπάνε» όταν ακούω καινούρια μουσική, είναι η μυική μνήμη που έμαθα να κινώ και να αντιδρώ σ’ αυτή.

Τα μπλουζ έχουν υπάρξει ο λόγος που συνάντησα τόσο πολλούς υπέροχους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, που μπόρεσα να αποκαλέσω τους ήρωές μου «φίλους».

Πλήρωσαν -και δεν πλήρωσαν- λογαριασμούς, αγόρασαν την μπύρα, έντυσαν την οικογένεια, μου βρήκαν και μου στέρησαν την αγάπη...

Μου έστειλαν 12.000 και πλέον ανθρώπους που βρήκαν τον χρόνο να ευχηθούν σε έναν 77χρονο «μπλούζι» ευτυχισμένα γενέθλια... Έχουν υπάρξει η ζωή μου.

Ευχαριστώ θερμά την Joanna Deacon, σύζυγο του Tony McPhee, για την καθοριστική συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης και την παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού που συνοδεύει την ανάρτηση.

Ο τριπλός δίσκος βινυλίου/διπλό CD των Groundhogs Road Hogs: Live from Richmond to Pocono, που περιλαμβάνει ανέκδοτες live ηχογραφήσεις από το 1969 μέχρι το 1972, κυκλοφορεί από τη Fire Records στις 5 Νοεμβρίου.