Aλεξάντρα Ντόβγκαν: «Πάντα αγαπούσα τη μουσική και το να παίζω πιάνο είναι επιλογή μου»

Το άλλοτε «παιδί-θαύμα» μεγαλώνει και ωριμάζει, και εμφανίζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το Σάββατο 25 Ιανουαρίου για μια ξεχωριστή συναυλία. Ο λόγος για την 18χρονη, πλέον, Ρωσίδα πιανίστα Αλεξάντρα Ντόβγκαν. 

Συνομιλώντας μαζί της ενόψει της συναυλίας.

Έχοντας γεννηθεί σε οικογένεια μουσικών, ξεκίνησες να μαθαίνεις πιάνο σε ηλικία μόλις τεσσεράμισι ετών.

Γιατί εντρύφησες ιδίως στην κλασική μουσική και στο πιάνο; Δεδομένων των συνθηκών, ήταν αναπόφευκτο; Ή μήπως σταδιακά έγινε και δική σου επιλογή;

Ναι, γεννήθηκα πραγματικά σε μια οικογένεια όπου όχι μόνο οι γονείς μου ήταν μουσικοί, αλλά και οι παππούδες μου και οι άλλοι συγγενείς μου ήταν επίσης μουσικοί.

Γενικά, αν είσαι σε ένα τέτοιο περιβάλλον από τη γέννησή σου, είναι αναπόφευκτο να ασχοληθείς με τη μουσική. Ίσως αν μεγάλωνα σε διαφορετικό περιβάλλον, να είχα ασχοληθεί με κάτι άλλο.

Πάντα, όμως, αγαπούσα τη μουσική και το να παίζω πιάνο είναι επιλογή μου. Και όσο περνάει ο καιρός πείθομαι όλο και περισσότερο ότι είναι η σωστή επιλογή.

Σύμφωνα με το βιογραφικό σου, «η μουσική σου εξέλιξη έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τη δημιουργική επικοινωνία [σου] με έναν από τους πιο διακεκριμένους πιανίστες της εποχής μας, τον Γκριγκόρι Σοκόλοφ».

Είσαι ευπρόσδεκτη να αναφερθείς πιο αναλυτικά σ’ αυτήν τη συνάντηση.

Είμαι εξαιρετικά τυχερή που έχω έναν τόσο καταπληκτικό μέντορα, τον Γκριγκόρι Σοκόλοφ. Η πρώτη μας συνάντηση έγινε στην Αγία Πετρούπολη, στη Μεγάλη Αίθουσα της Φιλαρμονικής.

Φυσικά, μου προξένησε αξέχαστη εντύπωση. Ο Mαέστρος έκανε πρόβες και είχα την ευκαιρία να ακούσω.

Μετά άκουσα το ίδιο πρόγραμμα σε πολλές συναυλίες. Και έμεινα έκπληκτη από την τελειότητα της απόδοσής του. Κάθε φορά έβρισκα κάτι καινούργιο για μένα. Κάθε συνάντηση με τον Μαέστρο Σοκόλοφ είναι μεγάλη χαρά και τιμή για μένα.

Όταν εμφανίστηκες για πρώτη φορά στη σκηνή, ποια ήταν τα κυρίαρχα συναισθήματά σου;

Στη σκηνή εμφανίστηκα για πρώτη φορά σε ηλικία τεσσεράμισι ετών, στη συναυλία της τάξης της δασκάλας μου, Μίρα Μαρτσένκο.

Ήμουν πολύ μικρή και δεν ήξερα καν ότι ήταν δυνατόν να είμαι νευρική πριν από μια παράσταση. Οι γονείς μου και η δασκάλα μου ανησυχούσαν για μένα. Αλλά απλά βγήκα και προσπάθησα να παίξω αυτό που ξέρω να παίζω. Παρεμπιπτόντως, μου άρεσε πολύ.

Τώρα που έχουν περάσει αρκετά χρόνια κι έχεις δώσει συναυλίες σε πολλές πόλεις και χώρους σε όλο τον κόσμο, τι κυρίως αντλείς από τον εαυτό σου και από την αλληλεπίδραση με το κοινό στο πλαίσιο της συναυλιακής διαδικασίας;

Κατόπιν, έγιναν πολλές διαφορετικές παραστάσεις, λίγο πολύ επιτυχημένες. Χάρη σε αυτές ερωτεύτηκα τη σκηνή και έμαθα πολλά. Σχετικά με το κοινό.

Για να πω την αλήθεια, υπάρχουν όλα τα είδη κοινού. Αλλά είναι απίστευτα ευχάριστο να παίζεις όταν ο κόσμος σε στηρίζει και το νιώθεις στη σκηνή. Και μετά υπάρχει αυτή η μαγική σύνδεση μεταξύ του ερμηνευτή και του κοινού.

Στην πολυαναμενόμενη συναυλία σου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το Σάββατο 25 Ιανουαρίου θα ερμηνεύσεις έργα των Μπετόβεν, Σούμαν, Μπαχ/Ραχμάνινοφ, Ραχμάνινοφ και Σκριάμπιν.

Μόνη σου τα επέλεξες; Ποιο είναι το «νήμα» που τα συνδέει;

Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται έργα των Μπετόβεν και Σούμαν.

Συνήθως μου αρέσει να επιλέγω έργα συνθετών διαφορετικών εποχών σε μια σόλο συναυλία. Νομίζω ότι αυτή είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να ανοιχτώ και να δείξω στους ανθρώπους πώς αναπτύχθηκε η μουσική, το στιλ άλλαξε κ.λπ.

Ο Μπετόβεν είναι ένας από τους οικείους μου συνθέτες και έχω εκτελέσει δουλειές του αρκετά στη ζωή μου. Αυτή τη φορά, όμως, ήθελα να συμπεριλάβω ένα από τα μεταγενέστερα έργα του στο ρεπερτόριο.

Πρόκειται, λοιπόν, να παίξω τη Σονάτα αρ. 31 σε λα ύφεση μείζονα, έργο 110. Είναι φιλοσοφική, γεμάτη από την πρώτη έως την τελευταία νότα με βαθύ νόημα. Είναι μια πρόκληση για μένα.

Μετά τον Μπετόβεν θα ερμηνεύσω τη Σονάτα αρ. 2 σε σολ ελάσσονα, έργο 22 του Σούμαν, σε πλήρη αντίθεση με το προηγούμενο έργο. Έντονη, παθιασμένη, γραμμένη στα χρόνια της δημιουργικής ακμής του συνθέτη.

Τι θα παίξεις στο δεύτερο μέρος της συναυλίας;

Στο δεύτερο μέρος της συναυλίας θα ερμηνεύσω Ραχμάνινοφ και Σκριάμπιν. Ο Ραχμάνινοφ, μου φαίνεται, είναι κάτι ξεχωριστό για κάθε πιανίστα.

Επέλεξα το τελευταίο του σημαντικό έργο για σόλο πιάνο, το Παραλλαγές σε ένα θέμα του Κορέλλι, έργο 42, για το πρόγραμμά μου, σε συνδυασμό με τις εκπληκτικές μεταγραφές της παρτίτας του Μπαχ, Πρελούδιο, Γκαβότ και Ζιγκ.

Δεν είναι η πιο διάσημη μεταγραφή του Ραχμάνινοφ. Με εκπλήσσει, ωστόσο, το πόσο κατάφερε να διατηρήσει το μπαρόκ στυλ και χαρακτήρα και ταυτόχρονα να προσθέσει τις μοναδικές του αρμονίες «Ραχμάνινοφ».

Όσον αφορά τον Σκριάμπιν, από καιρό ήθελα να συμπεριλάβω τα έργα του στη σόλο μου συναυλία και ο κλήρος έπεσε στη Σονάτα αρ. 2 σε σολ δίεση ελάσσονα, έργο 19, «Σονάτα-Φαντασία».

Ένα έργο με αντιθέσεις και πολυχρωμία, που είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου και πάντα αισθάνομαι έμπνευση παίζοντας αυτή τη μουσική.

Γενικά, πώς αντιμετωπίζεις τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες που οι άλλοι καλλιεργούν για σένα -ή ίσως και ο εαυτός σου- ως «παιδί-θαύμα»; Νιώθεις ότι μπορεί να στερήθηκες κάτι ουσιαστικό λόγω της αφοσίωσής σου στη μουσική;

Δεν μπορώ να πω πως στερήθηκα κάτι ως παιδί, αφού έχω μια υπέροχη οικογένεια. Εκτός από τις σπουδές και τα μαθήματα, προσπαθούσαμε πάντα να βγαίνουμε στη φύση, να κάνουμε αθλήματα, να πηγαίνουμε σε συναυλίες και μουσεία.

Φυσικά, έχω πολλούς φίλους μουσικούς με τους οποίους κρατάμε συχνά επαφές και παίζουμε μουσική δωματίου.

Αν κάποιος σου ζητούσε να φανταστείς τον εαυτό σου, για παράδειγμα σε δέκα χρόνια, τι θα απαντούσες; Θα σε ενδιέφερε να ασχοληθείς με τη σύνθεση ή/και τη διδασκαλία κάποια στιγμή στη ζωή σου;

Δε θέλω να προτρέξω, είναι πολύς καιρός. Ελπίζω, όμως, ότι θα συνεχίσω να παίζω στη σκηνή. Θα μάθω πολλή καινούρια μουσική, τόσο σόλο όσο και με ορχήστρα, μουσική δωματίου.

Δεν ξέρω αν θα γίνω συνθέτις, αλλά δε θα με πείραζε να προσπαθήσω να διδάξω.

Ευχαριστώ θερμά την Claudia Rainer (Artists Management Company) για την πολύτιμη συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης με την καλλιτέχνιδα.

Η Αλεξάντρα Ντόβγκαν εμφανίζεται ζωντανά στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο των Pιano Days ’25 το Σάββατο 25 Ιανουαρίου, 20:30.