Μέρα της Χαλκιδικής η Παρασκευή, καθώς δύο ντοκιμαντέρ, του Γιώργου Αυγερόπουλου και του Γιάννη Καρυπίδη, σχετικά με τα μεταλλεία χρυσού, τόσο στη Χαλκιδική, όσο και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, και τις αντιδράσεις σημαντικού μέρους των τοπικών κοινωνιών προβλήθηκαν σε ενιαίο πρόγραμμα. Τον βαθιά δημοκράτη επαναστάτη Σαλβαδόρ Αλιέντε μας θύμισε το εξαιρετικό ομότιτλο ντοκιμαντέρ του Πατρίσιο Γκουσμάν, ενώ μια διεισδυτική ματιά στο πολωνικό σωφρονιστικό σύστημα αποτελεί το Bad boy- Κελί υψίστης ασφαλείας του Γιάνους Μροζόβσκι.
Υποδειγματικά ισορροπημένο, αλλά σε καμία περίπτωση ουδέτερο, το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου Εξάντας: Ο θησαυρός της Κασσάνδρας αποτελεί μια εξαιρετικά ολοκληρωμένη και περιεκτική πηγή πληροφόρησης για το ζήτημα των μεταλλείων και των αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών. Υιοθετώντας μια διαλεκτική προσέγγιση του υλικού που θα ζήλευε και ο Γκουσμάν και έχοντας μια σφιχτοδεμένη δομή, δίνει χώρο και στις δύο πλευρές να εκθέσουν τα επιχειρήματά τους και εναπόκειται στην κριτική ικανότητα του θεατή να αξιολογήσει την εγκυρότητά τους. Έτσι, όση δυσφορία κι αν αισθάνεσαι παρακολουθώντας στελέχη της HELLAS GOLD ή τον νυν δήμαρχο Αριστοτέλη Πάχτα και τον πρώην υπουργό Οικονομικών Παπακωνσταντίνου να υπεραμύνονται της "επένδυσης", ξέρεις τουλάχιστον τι επικαλούνται και πώς αυτό μπορεί να αντικρουστεί, ακούγοντας και τα επιχειρήματα κατοίκων της περιοχής, αλλά και πανεπιστημιακών καθηγητών. Το ντοκιμαντέρ του Γιάννη Καρυπίδη Άπληστον κέρδος, από την άλλη, εστιάζει αποκλειστικά στην πλευρά των κατοίκων. Δυστυχώς, ωστόσο, η κάπως χαοτική δομή του δε βοηθάει ιδιαίτερα στην ανάδειξη του ζητήματος από την οπτική που ο σκηνοθέτης επιλέγει. Στην προβολή των δύο ντοκιμαντέρ, η οποία πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη "Τώνια Μαρκετάκη", παραβρέθηκαν και οι Τόλης Παπαγεωργίου από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων και Λάζαρος Τόσκας, ακτιβιστής κάτοικος της περιοχής. "Η ελπίδα είμαστε όλοι εμείς", δήλωσε εμφανώς συγκινημένος ο Τόλης Παπαγεωργίου, απευθυνόμενος στο κοινό της αίθουσας.
Το πορτρέτο του βαθιά δημοκράτη, οραματιστή σοσιαλιστή Σαλβαδόρ Αλιέντε φιλοτεχνεί ο Πατρίσιο Γκουσμάν στην ομότιτλη ταινία του. Μέσα από τις μαρτυρίες συγγενών, φίλων, παλαιών συντρόφων, "απλών" ανθρώπων και του ίδιου του Γκουσμάν, ο οποίος σημειωτέον ποτέ δεν τον γνώρισε, ούτε του έσφιξε το χέρι, αναδύεται η προσωπικότητα ενός ανθρώπου πεπεισμένου ότι μόνο μέσω της της δημοκρατικής οδού είναι δυνατή η μετάβαση σε μια σοσιαλιστική κοινωνία. Μια πίστη, αφελή ίσως, την οποία, ωστόσο, πλήρωσε, με την ίδια του τη ζωή.
Στο Bad boy- Κελί υψίστης ασφαλείας, ο Γιάνους Μροζόβσκι καταπιάνεται για άλλη μια φορά με το πολωνικό σωφρονιστικό σύστημα, μέσα από την καταγραφή της προσωπικής ιστορίας του 28χρονου έγκλειστου Ντάμιαν, καταδικασμένου σε δεκαετή κάθειρξη για ένοπλες ληστείες. Παρότι η κινηματογράφηση εκτυλίσσεται αποκλειστικά στους χώρους της φυλακής, και ως επί το πλείστον στο κελί απομόνωσης, όπου για ένα διάστημα κρατείτο ο Ντάμιαν ως "επικίνδυνος για την ασφάλεια της φυλακής", το ντοκιμαντέρ κάθε άλλο παρά στατικό είναι. Αυτό οφείλεται τόσο στην καθηλωτική και ρέουσα αφήγηση του Ντάμιαν, η οποία έχει έντονα αυτοκριτικό χαρακτήρα, όσο και στο νευρώδες μοντάζ. "Δε με ενδιαφέρουν οι κρατούμενοι, αλλά οι ανθρώπινες υπάρξεις", δήλωσε ο σκηνοθέτης στη συζήτηση με το κοινό που ακολούθησε. Το είχε αποδείξει, άλλωστε, συμβάλλοντας στην άρση του εγκλεισμού του Ντάμιαν στην απομόνωση και στην επαναφορά του σε κανονικό κελί.
Το ρέκβιεμ μιας μικρής επαρχιακής κοινότητας συνθέτουν με το Στο λύκο, μια δουλειά μελαγχολική και σκοτεινή που κινείται στα όρια ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, οι Χριστίνα Κουτσοσπύρου και Άραν Χιουζ. Η ταινία, που έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στη φετινή Μπερλινάλε, αφηγείται την καθημερινότητα των κατοίκων ενός χωριού (στην πραγματικότητα περισσότερων) της ορεινής Ναυπακτίας και τις μεταξύ τους σχέσεις, με φόντο την εντεινόμενη κρίση. "Ήθελα να δείξω την αρχαϊκή ζωή των κατοίκων", διευκρίνισε η Χριστίνα Κουτσοσπύρου μετά την προβολή, "όχι να αναδείξω ή να υποτιμήσω κάτι". Σε ενιαίο πρόγραμμα προβλήθηκε και το μάλλον αδιάφορο μικρού μήκους ντοκιμαντέρ Το μασάζ της Λάρα Κρίστεν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου