Vincent Bertholet: «Προσπαθούμε να παίζουμε σοβαρά χωρίς να είμαστε σοβαροί»

 

Εκ των ιδρυτικών μελών ενός από τα πιο απρόβλεπτα, μουσικά ποικιλόμορφα και «Zappικά» συγκροτήματα της εποχής μας, των Ελβετών Orchestre Tout Puissant Marcel Duchamp, ο Vincent Bertholet μάς εισάγει στο σουρεαλιστικό σύμπαν τους.

Oι Οrchestre Tout Puissant Marcel Duchamp θα πραγματοποιήσουν τέσσερις συναυλίες στην Ελλάδα μεταξύ 11^ης και 14^ης Μαΐου.

Πότε συναντήσατε για πρώτη φορά τον Ντανταϊσμό -και ιδιαίτερα το έργο του Marcel Duchamp- και γιατί αυτή η συνάντηση ήταν μια τόσο καθοριστική εμπειρία για εσάς σε προσωπικό και καλλιτεχνικό επίπεδο;

Το όνομά μας προέρχεται από μια πρόταση του πρώτου τρομπονίστα του συγκροτήματος, Séni, ο οποίος συμμετείχε σε μια συλλογικότητα σύγχρονης τέχνης που ονομάζεται Klat.

Όταν ξεκινήσαμε το συγκρότημα και ψάχναμε για όνομα, πρότεινε το Marcel Duchamp Big Band, το οποίο συμπλήρωσα και μετασχημάτισα με την χρήση της φράσης Orchestre Tout Puissant, που είναι μια κοινή ονομασία στην Δυτική Αφρική.

Όταν είχε κάνει την πρόταση, διάβασα πολλά για τον Marcel Duchamp και διαπίστωσα ότι ήταν μια πολύ καλή ιδέα. Ήταν πολύ δημιουργικός, ενάντια στο σύστημα, με έντονη αίσθηση του χιούμορ.

Μερικές φορές λέω πως επιλέγουμε το όνομά του επειδή ήταν ο πρώτος πάνκης!

Πόσοι/πόσες «ισχυροί/ισχυρές Marcel Duchamps» είστε εκεί έξω ανά πάσα στιγμή και πόσοι/πόσες άλλοι/άλλες έχουν έλθει -και παρέλθει- όλα αυτά τα χρόνια;

Από την στιγμή της δημιουργίας του συγκροτήματος κι εξής έχουμε παίξει πάνω από 50 μουσικοί. Μόνο η Λιζ, η τραγουδίστρια, και εγώ, από την αρχή. Στην πραγματικότητα, είμαστε 12 σ’ αυτήν την περιοδεία και θα είμαστε 13 στην Αθήνα!

Πιστεύεις ότι η δημιουργία μουσικής είναι, στην ουσία της, μια «ενορχηστρωμένη», συλλογική εμπειρία;

Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα. Γράφω την μουσική μόνος μου, αλλά χτίζουμε τα τραγούδια μαζί. Και γράφω σκεπτόμενος πάντα την συλλογικότητα.

Σκέφτομαι πάντα πώς θα την ερμηνεύσουν τα φιλαράκια μου από την μπάντα, πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει συλλογικά, ποια θα είναι η συλλογική ενέργεια.

Και ναι, νομίζω ότι η μουσική είναι μια συλλογική εμπειρία.

Το σήμα κατατεθέν σας είναι «η κλασική ενορχήστρωση, το χιούμορ και η ποπ ευαισθησία», όπως έχει σωστά επισημανθεί.

Και μου φαίνεται πως με ενθουσιασμό -και καταφατικά- έχετε «απαντήσει» στην «ερώτηση» του Frank Zappa: Ταιριάζει το χιούμορ στην μουσική;

Πολύ συχνά μας συγκρίνουν με τον Frank Zappa, αλλά ποτέ δεν τον έχω ακούσει πραγματικά.

Λατρεύω την φιλοσοφία του, αλλά δεν ξέρω τόσο πολύ την μουσική του. Αλλά ναι, προσπαθούμε να παίζουμε πολύ σοβαρά χωρίς να είμαστε σοβαροί.

Γιατί, κατά την γνώμη σου, το έξυπνο χιούμορ είναι τόσο σπάνιο στον κόσμο των σύγχρονων τεχνών και πόσο ουσιαστικό είναι στην καταπολέμηση του παραλογισμού και της κακογουστιάς που μας πνίγουν καθημερινά;

Μμμμ... Δε βρίσκω το χιούμορ στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης, ισχύει αυτό, κι είναι ένα γεγονός πολύ λυπηρό. Μάλλον το χιούμορ δεν είναι «αστική» ιδιότητα και ο συγκεκριμένος κόσμος των τεχνών διευθύνεται από μια ελίτ; Δε γνωρίζω.

Η μουσική σας ενσωματώνει μια υγιή/αναζωογονητική γκάμα μουσικών στιλ.

Είναι αυτή η ποικιλομορφία αντανάκλαση της δικής σας συνολικής κοσμοθεωρίας, καθώς και της αντίληψης/εμπειρίας σας για την μουσική ως ακροατές;

Όλοι και όλες ακούμε πολλά διαφορετικά στιλ μουσικής και χαίρομαι που μπορείς να τα βρεις στην μουσική μας.

We’re OK. But We’re lost anyway είναι ο τίτλος της τελευταίας -μέχρι σήμερα- κυκλοφορίας του συγκροτήματος. Είναι ανακουφιστικό -ή ακόμα και λυτρωτικό- να αισθάνεσαι χαμένος, σύμφωνα μ’ εσένα; Και αν ναι, γιατί;

Θα μπορούσε πράγματι να είναι λυτρωτικό να αισθάνεσαι χαμένος αλλά όχι πραγματικά παρηγορητικό, καθώς μιλάμε για το τέλος της ανθρώπινης ζωής στην Γη.

Αλλά «το να μην έχεις τίποτα να χάσεις» μπορεί να δώσει μια συγκεκριμένη ενέργεια για να πολεμήσεις ένα σύστημα, να είσαι αρκετά δυνατός ώστε να μην υπακούσεις, να βρεις εναλλακτικές...

So Many Things (To feel guilty about) είναι ο τίτλος μιας από τις καλύτερες συνθέσεις του προαναφερθέντος άλμπουμ. Υπάρχει κάτι για το οποίο αισθάνεσαι/αισθάνεστε ιδιαίτερα ένοχοι/ένοχες καλλιτεχνικά ή προσωπικά;

Το να καίμε τόση βενζίνη για να μπορούμε να παίξουμε σε πολλά διαφορετικά μέρη. Για παράδειγμα, θα κάνουμε 6.000 χλμ. Στη διάρκεια αυτής της περιοδείας με δύο βαν. Όχι σούπερ οικολογική επιλογή. Αυτή είναι η βασική μας αντίφαση.

Πετάξαμε στην Βόρεια Αμερική πέρυσι και νιώσαμε τις ίδιες αντιφάσεις, αλλά εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να συναντάμε άλλους ανθρώπους από παντού.

Απλώς δεν πετάμε μόνο για μία ή δύο παραστάσεις, πρέπει να υπάρχει μια περιοδεία ώστε να δοθεί το κίνητρο για μια πτήση.

Εκτός από το χιούμορ, ποιες άλλες ιδιότητες εκτιμάς στα άτομα, είτε είναι καλλιτέχνες είτε όχι; Και τι απεχθάνεσαι περισσότερο, τόσο στους ανθρώπους όσο και στις κοινωνίες;

Τον αυθορμητισμό, την ειλικρίνεια, την γενναιοδωρία. Μισώ την υποκρισία, τους χειριστικούς, τους δημαγωγούς.

Κατάγεστε από μια από τις πιο εύπορες -και πιο ουδέτερες- ευρωπαϊκές χώρες. Με ποιους τρόπους αυτό επηρεάζει την προσέγγισή σας στην σύνθεση της μουσικής;

Δε νομίζω ότι το να ζούμε στην Ελβετία επηρεάζει την διαδικασία σύνθεσης της μουσικής.

Πόσο μάλλον αν αναλογιστούμε πως όλη η υποστήριξη που έχουμε λάβει από διάφορους φορείς, κρατικούς και δημοτικούς, μάς βοηθά πολύ στο να επικεντρωθούμε στην μουσική μας και να κάνουμε περιοδείες, όπως αυτήν την περίοδο στα Βαλκάνια.

Υπάρχει πραγματικά μεγάλη υποστήριξη στην Ελβετία για τον πολιτισμό γενικά, και την μουσική ειδικότερα. Δε νομίζω πως αυτό το συγκρότημα θα μπορούσε να υπάρξει σε άλλη χώρα.

Τι είδους άτομα συναντάτε συνήθως στις συναυλίες σας -ή και μετά-, τι προσδοκάτε από την επικείμενη «ελληνική» λάιβ εμπειρία σας, και πότε πρέπει εμείς, ανυπόμονοι θαυμαστές της δουλειάς σας, να περιμένουμε ένα νέο άλμπουμ;

Συναντάμε όλων των ειδών τους ανθρώπους, παλιούς πάνκηδες, οικογένειες με παιδιά, φοιτητές, εργάτες, άνεργους, καλλιτέχνες... Δεν έχουμε παίξει ποτέ στην Ελλάδα, οπότε δεν ξέρουμε τι να περιμένουμε, κάτι που είναι πολύ συναρπαστικό.

Πρόκειται να κυκλοφορήσουμε ένα νέο άλμπουμ τον Νοέμβριο του 2024 και θα πρέπει να παίξουμε μερικά τραγούδια από αυτό στην Ελλάδα.

Ευχαριστώ θερμά τον Vincent Bertholet για τον ενθουσιασμό και την ταχύτητα με τον οποίο και την οποία ανταποκρίθηκε στο αίτημα για συνέντευξη εν μέσω περιοδείας.

Οι Orchestre Tout Puissant Marcel Duchamp θα πραγματοποιήσουν τέσσερις ζωντανές εμφανίσεις στην Ελλάδα τις επόμενες μέρες:

Στις 11 Μαΐου (Πολυχώρος Mylos, Θεσσαλονίκη), 12 Μαΐου (Café Santan, Βόλος), 13 Μαΐου (Gazarte - Roof Stage, Αθήνα) και 14 Μαΐου (Frida Bar n’ Stage, Πάτρα).