Shigeru Umebayashi: «Η μουσική δεν έχει σύνορα»

 

Παγκοσμίως γνωστός για το μαγευτικό soundtrack που επενδύει την ταινία του Wong Kar-wai Ερωτική επιθυμία, ο Ιάπωνας συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής και παραγωγός Shigeru Umebayashi έρχεται στο Ηρώδειο στις 28 Σεπτεμβρίου.

Μια σύντομη επικοινωνία μαζί του ενόψει της μοναδικής αυτής συναυλίας.

Το μότο «Όσο πιο πολλά κάνουμε, τόσο πιο πολλά μπορούμε να κάνουμε», πιθανόν στίχος αποδιδόμενος στο νεοκυματικό συγκρότημα EX του οποίου υπήρξατε ο ηγέτης και μπασίστας, κυριαρχεί στον προσωπικό σας ιστότοπο.

Πιστεύετε ότι η ποικιλομορφία και η πολλαπλότητα στις καθημερινές επιλογές μπορεί να μας μεταμορφώσει ως ανθρώπινες υπάρξεις, συμβάλλοντας έτσι στον μετασχηματισμό της κοινωνίας;

Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν όταν μεγαλώνουν. Το μόνο που αλλάζει είναι το περιβάλλον τους. Αυτός είναι ο τρόπος σκέψης μου.

Μιλώντας για μετασχηματισμούς, πώς εξελίχθηκε η μετάβασή σας από τα χρόνια του νεοκυματικού ροκ στη συνεχιζόμενη περίοδο της σύνθεσης μουσικής για τον κινηματογράφο; Υπήρξε μια σταδιακή διαδικασία ή ήταν αιφνιδιαστική;

Και ποια είναι η σχέση σας με το σινεμά ανά τα χρόνια;

Αφού δούλεψα πάνω σε ένα μουσικό άλμπουμ για τον διάσημο Ιάπωνα ηθοποιό του κινηματογράφου Γιουσάκου Ματσούντα, άρχισα να ασχολούμαι με την κινηματογραφική μουσική. Λίγο λίγο, ασφαλώς. Ήταν η δεκαετία του 1980.

Ήμουν τυχερός, γιατί εκείνη ήταν μια μια εποχή κατά την οποία η ιαπωνική κινηματογραφική βιομηχανία αναζητούσε μια αλλαγή όσον αφορά στη μουσική για φιλμ. Μου επέτρεψε να κάνω τα πάντα με τον τρόπο μου.

Το να επενδύεται η ροή των εικόνων με μουσική, ευρισκόμενη σε διάλογο με μια ταινία, μού φαίνεται μαγικό. Πώς βιώνετε αυτή την περιπέτεια; Πρόκειται για μια διαισθητική διαδικασία;

Ακόμα και τώρα, εξακολουθώ να παίρνω τη διαίσθησή μου πολύ στα σοβαρά. Μερικές φορές αποτυγχάνει.

Το μαγευτικό Yumeji's Theme, που περιλαμβάνεται στο soundtrack της Ερωτικής επιθυμίας, του φιλμ-ορόσημου του Wong Kar-wai, ήταν ένα σημείο τομής για εσάς διεθνώς.  

Γιατί, κατά τη γνώμη σας, χρειάστηκε τόσος χρόνος ώστε η δουλειά σας να γίνει γνωστή εκτός του πολιτισμικού πλαισίου της Άπω Ανατολής;

Ποτέ δεν το σκέφτηκα αυτό. Οι ταινίες είναι ένα από τα μουσικά μου στάδια. Δε χρειάστηκε τόσο μεγάλο διάστημα. Απλώς είχα ανάγκη από χρόνο. Βλέπω την έκφραση του σκηνοθέτη.

Δεν παρακολουθώ το φιλμ όταν κάνω τη μίξη της ταινίας και της μουσικής στο στούντιο, η έκφραση είναι η απάντηση του σκηνοθέτη- καλή ή κακή, μου αρέσει αυτή η νευρικότητα.

Έχετε, μεταξύ άλλων, συνεργαστεί και με τον Κινέζο σκηνοθέτη Zhang Yimou. Τι αναζητάτε στις συνεργασίες σας και τι απολαμβάνετε περισσότερο; Το στοιχείο της έκπληξης, ίσως;

O Wong Kar-wai και ο Zhang Yimou είναι δύο εντελώς διαφορετικοί τύποι σκηνοθετών. Ο Zhang Yimou ξεκινά να μιλά για τη μουσική με το σενάριο. Ο Wong Kar-wai αρχίζει να μιλά για τη μουσική με την ταινία.

Με ποιους τρόπους επηρεάζει/εμπλουτίζει η ιαπωνική κουλτούρα τη δουλειά σας ως συνθέτη/παραγωγού και σε ποιον βαθμό είστε ανοιχτός σε/πειραματιστεί και με άλλες πηγές επιρροής - υπαρξιακές, μουσικές, φιλοσοφικές;

Η δυτική κουλτούρα επηρεάζει τη δουλειά μου. Το να δουλεύω σε μουσική για φιλμ εκτός Ασίας  «διαποτίζει» τη μουσική μου με μεγαλύτερο ανθρώπινο πλούτο.

Δε δίνετε συναυλίες συχνά. Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος γι’ αυτή την επιλογή σας; Πώς, σε κάθε περίπτωση, συνδέεστε με τα κοινά σας παγκοσμίως;

Από τώρα και στο εξής, θέλω να δίνω πολλές συναυλίες.

Την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου αναμένεται να βρίσκεστε στην Αθήνα για να παίξετε τις μαγικές σας συνθέσεις σε μια -κυριολεκτικά και μεταφορικά- μαγική τοποθεσία, το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Ποια είναι τα κυρίαρχα συναισθήματα και οι προσδοκίες ενόψει αυτής της εμπειρίας;

Είμαι πολύ ενθουσιασμένος που θα μπορέσω να δώσω αυτή τη συναυλία με υπέροχους Έλληνες περφόρμερ στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Υπάρχουν, κατά τη γνώμη σας, σημεία σύγκλισης ανάμεσα στην ιαπωνική και την ελληνική κουλτούρα;

Η μουσική δεν έχει σύνορα. Σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Ανυπομονώ να σε δω!

Ευχαριστώ θερμά την Ηρώ Παστρικού για την καθοριστική συμβολή της στη διεξαγωγή της συνέντευξης.

Ο Shigeru Umebayashi δίνει μια μοναδική συναυλία την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού (21:00) συνοδεία της 40μελούς Athens Philharmonia Orchestra με τη συμμετοχή του σχήματος Alex Drakos Ensemble.

Διευθύνει ο Βέλγος μαέστρος Dirk Brossé.