Λιουμπλιάνα: Aγαπημένη…

«Ξέρεις δηλαδή πού ακριβώς βρίσκεται η Λιουμπλιάνα;», με ρωτά αγχωμένη και μάλλον έκπληκτη η Νίκα, η Σλοβένα φίλη, από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. «Φυσικά», της απαντώ… θιγμένος που αμφέβαλλε για τις γεωγραφικές μου γνώσεις. «Πρόκειται για έναν από τους γοητευτικότερους και σχετικά  ανεξερεύνητους προορισμούς στα Δυτικά Βαλκάνια», καταλήγω θριαμβευτικά. «Μη με παρεξηγείς», μου απαντά απολογητικά, «είναι φορές που ούτε κι οι γείτονές μας οι Ιταλοί ξέρουν με βεβαιότητα κατά πού πέφτει η Σλοβενία»!

Αν η έλλειψη… αναγνωρισιμότητας αποτελεί, αδίκως, ένα από τα προβλήματα που ταλανίζουν τη Σλοβενία, ένα άλλο, όχι λιγότερο σοβαρό, είναι η ανεπαρκής προσβασιμότητά της, τουλάχιστον από την Ελλάδα. Η εγκαινίαση απευθείας αεροπορικής σύνδεσης της Αθήνας με τη Λιουμπλιάνα, την πρωτεύουσά της, έλυσε, επιτέλους, το πρόβλημα αυτό. Ταξιδεύοντας οδικώς, μέσω Ζάγκρεμπ, κερδίζετε, πάντως, πολύ χρόνο, αν βέβαια υποτεθεί ότι είναι το Ζάγκρεμπ η αφετηρία σας.

Προσωπικά, επέλεξα έναν κάπως πιο «περιπετειώδη» τρόπο μετάβασης: σιδηροδρομικώς μέσω Βελιγραδίου. Επιβιβάστηκα, λοιπόν, στο νυχτερινό τρένο από Βελιγράδι, το οποίο αναχώρησε από το σταθμό νωχελικά και με αρκετή καθυστέρηση, για την οποία κανείς δεν έμοιαζε να παραπονιέται. Νωρίς το επόμενο πρωινό έφτασα στην κατ’ εξοχήν «κεντροευρωπαϊκή» πρωτεύουσα των Δυτικών Βαλκανίων, την πανέμορφη και λιλιπούτεια (με πληθυσμό που μετά βίας αγγίζει τους 300.000 κατοίκους!) Λιουμπλιάνα. Στα σλοβενικά «λιουμπλιάνα» σημαίνει «αγαπημένη»…

Ήταν ένα γλυκό, ηλιόλουστο και τεμπέλικο πρωινό Πέμπτης, από αυτά που θα ευχόμουν να διαρκούσαν για πάντα. Πρώτο μου μέλημα, να εντοπίσω το κατάλυμά μου, το hostel Τσέλικα (Celica). Όσες επιφυλάξεις κι αν έχετε για τα hostels, θα τις ξεπεράσετε, έστω και  απλώς επισκεπτόμενοι τούτο το «διαμαντάκι». Ποια είναι η ιδιαιτερότητά του; Ότι επί σχεδόν 100 χρόνια υπήρξε… στρατιωτική φυλακή, τα κελιά της οποίας μετατράπηκαν σε δωμάτια, με τη συνδρομή διαφορετικών σε κάθε περίπτωση αρχιτεκτόνων. Έτσι εξηγείται η… πολυφωνία, όσον αφορά στις τεχνοτροπίες. Είναι, εξάλλου, το μοναδικό hostel παγκοσμίως που αποτελεί από μόνο του αξιοθέατο, όπως αποδεικνύουν οι οργανωμένες επισκέψεις που προγραμματίζονται σ’ αυτό σε καθημερινή βάση! 

Το hostel Τσέλικα βρίσκεται στην «καρδιά» της κοινότητας Μετέλκοβα (Metelkova). Επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, εδώ στεγαζόταν το Αρχηγείο του (τότε) γιουγκοσλαβικού στρατού. Δυο χρόνια μετά την αποχώρησή του, το 1991, η περιοχή άρχισε να εξελίσσεται σε κέντρο εναλλακτικών πολιτιστικών, πολιτικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων- μια μικρογραφία της διάσημης δανέζικης Christiania. Αν, λοιπόν, θέλετε να βιώσετε  έντονη «νυχτερινή ζωή» αλά σλοβενικά, ραντεβού εδώ, από Πέμπτη μέχρι και Σάββατο! Για τις πιο… νηφάλιες στιγμές σας, διοργανώνονται σε μόνιμη βάση και αρκετές εκθέσεις. Δυστυχώς, η περιοχή αποτελεί, όπως και η Christiania, πρώτης τάξης οικοδομικό «φιλέτο», συνεπώς το μέλλον της διαγράφεται αβέβαιο…

Αν η Μετέλκοβα είναι το κέντρο της «νυχτερινής ζωής» της Λιουμπλιάνα, η πλατεία Πρεσέρεν (Prešernov trg), απαύγασμα κομψότητας και καλαισθησίας, αποτελεί το αδιαφιλονίκητο κέντρο ολόκληρης της πόλης και δημοφιλές σημείο συνάντησης. Εδώ βρίσκονται το μνημείο προς τιμή του Σλοβένου εθνικού ποιητή Φρανς Πρεσέρεν (France Prešeren), η περίφημη Τριπλή Γέφυρα (Τromostovje), σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Γιόζε Πλέτσνικ (Jože Plečnik), και η χαρακτηριστικά ροζ  Φραγκισκανική Εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.

Το καλοκαιράκι είναι η ιδανική εποχή να περιπλανηθείτε στην πλατεία, καθώς και στους λιθόστρωτους δρόμους της Παλιάς Πόλης, που απέχει κυριολεκτικά μια ανάσα απ’ αυτήν και φημίζεται για την πληθώρα των αρχιτεκτονικών θησαυρών της! Υπό τους ήχους των πλανόδιων μουσικών, πάρτε ένα λαχταριστό παγωτό χωνάκι από κάποιο από τα πολλά υπαίθρια παγωτατζίδικα, χαζέψτε στην αγορά κι έπειτα ανηφορίστε προς το Κάστρο (Ljublanski Grad) που δεσπόζει επιβλητικό σε κατάφυτο λόφο. Η «ταράτσα» του Πενταγωνικού Πύργου του Κάστρου προσφέρει αξέχαστη πανοραμική θέα της πόλης προς όλες τις κατευθύνσεις. Επιστρέφοντας στην πλατεία Πρεσέρεν, και καθώς ο ήλιος θα δύει γλυκά, καθίστε σε ένα από τα πολυάριθμα μικρά cafés που κοσμούν τις όχθες του Λιουμπλιάνιτσα (Ljubljanica), πίνοντας την μπύρα σας. Για φαγητό, προτείνω ανεπιφύλακτα το εστιατόριο «Pri Škofu». Θα χρειαστεί να περπατήσετε λίγη ώρα για να το εντοπίσετε, καθώς βρίσκεται σε ένα ήσυχο, σχεδόν βουκολικό, προάστιο της Λιουμπλιάνα, το Κράκοβο (Krakovo). Δεν έχει σταθερό μενού, αλλά το νεανικό, φιλικό και με άριστη γνώση των αγγλικών προσωπικό του θα σας κατατοπίσει πλήρως.

Έχοντας πάρει μια χορταστική πρώτη γεύση από… αστική Σλοβενία, αποφάσισα την επομένη να ξεχυθώ στις εξοχές, επισκεπτόμενος, κατ’ αρχήν, τον κορυφαίο τουριστικό προορισμό της, τη λίμνη Μπλεντ. Ο Γιάκα, όμως, ο ξεναγός μου, καλλιεργημένος, πνευματώδης, φιλικός και εξαιρετικά φυσιολάτρης, όπως οι περισσότεροι Σλοβένοι, είχε αντίθετη γνώμη! «Γιατί θες να πας στη λίμνη Μπλεντ; Είναι πολύ τουριστικά εκεί. Εμείς προτιμούμε τη λίμνη Μπόχιν. Θες να σε πετάξω; Κι αν επιμένεις να περάσεις από την Μπλεντ επιστρέφοντας, μπορείς να το κάνεις», μου προτείνει. Απαντώ καταφατικά με ενθουσιασμό. Πόσο δίκιο είχε…

Η λίμνη Μπόχιν (Bohinjsko Jezero), πάνω από 4χμ σε μήκος και 1χμ σε πλάτος, βρίσκεται 80 περίπου χμ βορειοδυτικά της Λιουμπλιάνα και αποτελεί τμήμα του Εθνικού Πάρκου Τρίγκλαβ (Tríglavski Národni Párk), το οποίο έχει έκταση 838 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η λεωφορειακή σύνδεση με το Ρίμπτσεβ Λαζ (Ribčev Laz), τον βασικό παραλίμνιο οικισμό, είναι συχνή και η διάρκεια του ταξιδιού όχι παραπάνω από δύο ώρες. Η ιδιαίτερου φυσικού κάλλους περιοχή προσφέρεται για περπάτημα, κολύμπι, ψάρεμα, ποδηλασία, κανό-καγιάκ, ράφτινγκ, αναρρίχηση στις πολυάριθμες βουνοκορφές που «στεφανώνουν» τη λίμνη, καθώς και για σκι! Προσωπικά προτίμησα κάτι πιο χαλαρωτικό: ανέβηκα, λοιπόν, στο πλοιάριο που ανά τακτά χρονικά διαστήματα διαπλέει τη λίμνη, μεταφέροντας τους επισκέπτες από το Ρίμπτσεβ Λαζ στον οικισμό που βρίσκεται στην απέναντι όχθη της λίμνης, το Ουκάντς (Ukanc). Απολαμβάνοντας απανωτά μεθυστικά σναπς από μύρτιλλο, «αποφάσισα» ότι ο Χέρμαν Μέλβιλ πρέπει να είχε άδικο, όταν έγραφε στο Μόμπυ Ντικ ότι οι αληθινοί τόποι δε βρίσκονται ποτέ στο χάρτη. Τούτος εδώ βρίσκεται και με το παραπάνω! Μια ξαφνική συννεφιά διέκοψε τη… μεθυσμένη αλληλουχία των σκέψεών μου, αλλά μου έδωσε τη δυνατότητα να θαυμάσω τη μεταμόρφωση του τοπίου γύρω μου σε κάτι μια ιδέα πιο απειλητικό…

Ο ήλιος δεν είχε ακόμη δύσει, όταν επέστρεψα στη Λιουμπλιάνα, και πεινούσα σαν τρελός! Κάθησα, λοιπόν, στο café-εστιατόριο «Αbecedarium», το οποίο στεγάζεται στο παλαιότερο σπίτι της Λιουμπλιάνα. Υπό τους ήχους ζωντανής μουσικής, απόλαυσα ένα γευστικότατο γκουλάς, νοστιμότατα struklji (ραβιόλια με γέμιση τυρί, μεταξύ άλλων) και, ως επιδόρπιο, ένα κομμάτι κέικ σοκολάτα με μπανάνα! Το βράδυ, η Μπέκυ, η Αυστραλιανή συγκάτοικος και… συμπότριά  μου, θα προσπαθούσε πρόσχαρα να με πείσει να δοκιμάσω σλοβένικο «βρώμικο» φαγητό, δηλαδή μπιφτέκια από άλογο. «Άσε καλύτερα», της λέω, «έχουμε ακόμα μέρες μπροστά μας και θέλω να τις απολαύσω υγιής»!

Η πρώτη δημοσίευση του οδοιπορικού έγινε στο Γεωτρόπιο της Σαββατιάτικης Ελευθεροτυπίας (τεύχος 443, 11/10/2008), με τίτλο Λίμνη Μπόχιν, Στολίδι της Λιουμπλιάνα.