Νιχάλ Σαάντ Ζαγκλούλ: "η σεξουαλική παρενόχληση είναι κοινωνικά αποδεκτή στην Αίγυπτο"

Η σεξουαλική παρενόχληση γυναικών στην Αίγυπτο, τόσο κατά την προ, όσο και, κυρίως, κατά τη μετά- Ταχρίρ περίοδο έχει αναδειχτεί μόνο συγκυριακά, παρά τη σοβαρότητά της. Σε μια προσπάθεια να φωτίσουμε τις αιτίες που συντελούν στη γέννηση και την αναπαραγωγή του φαινομένου αυτού, να αποτιμήσουμε την ανάδυση ομάδων αυτοάμυνας γυναικών, καθώς και να προβούμε σε μια συνολικότερη εκτίμηση για την πολιτική κατάσταση στην Αίγυπτο, ένα και πλέον μήνα μετά την πραξικοπηματική ανατροπή του Ισλαμιστή Προέδρου Μόρσι από το στρατό, συζητούμε με την Νιχάλ Σαάντ Ζαγκλούλ, Μουσουλμάνα φεμινίστρια ακτιβίστρια, μπλόγκερ και συνιδρύτρια του κινήματος Bassma. Το κίνημα Bassma, το οποίο τον Ιούλιο συμπλήρωσε ένα χρόνο ύπαρξης, ασχολείται με ζητήματα που εκτιμά ότι παραμελούνται από την τοπική κοινωνία, όπως η σεξουαλική παρενόχληση, ενώ έχει γίνει γνωστό για τη διοργάνωση περιπολιών σε δρόμους και σταθμούς μετρό στο Κάιρο, αποσκοπώντας στη μη βίαιη αποτροπή περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης γυναικών και στην παράδοση των δραστών, ή όσων εκδηλώνουν τέτοια πρόθεση, στις Αρχές.

Πώς ερμηνεύεις τη σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών στην Αίγυπτο, τόσο κατά την προ, όσο και κατά τη μετά-Ταχρίρ περίοδο;

Η σεξουαλική παρενόχληση είναι κοινωνικά αποδεκτή στην Αίγυπτο. Οι γυναίκες συχνά υποτιμώνται και δε γίνονται σεβαστές, συνεπώς οι άνθρωποι θεωρούν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα να κάνουν ό,τι θέλουν. Τα αιγυπτιακά mainstream Μ.Μ.Ε. συνήθως απεικονίζουν τις γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα κι αυτό τις απανθρωποποιεί. Η Αίγυπτος έχει υποφέρει και ακόμη υποφέρει από καταπίεση και αδικία, οι οποίες ωθούν τους ανθρώπους να καταφεύγουν στη βία, προκειμένου να πετύχουν ό,τι επιθυμούν. Οι γυναίκες υποφέρουν περισσότερο από όλους σε τέτοιες βίαιες κοινωνίες.

Είσαι μία από τις συνιδρύτριες του κινήματος Bassma. Μπορείς να μου πεις περισσότερα γι’ αυτό; Σε ποιο βαθμό διαφέρει από άλλες πρωτοβουλίες παρόμοιου προσανατολισμού, όπως η Operation Anti-Sexual Harassment ή η Tahrir Bodyguard; Έχετε ποτέ συνεργαστεί ή το σκέφτεστε;

Συνιδρύσαμε το «Bassma» μετά από μια σεξουαλική επίθεση που υπέστη μια φίλη μου. Συνειδητοποίησα πόσο επικίνδυνη έχει γίνει η σεξουαλική παρενόχληση, η οποία είναι προϊόν της έλλειψης αποδοχής της διαφορετικότητας του καθενός και της κατηγοριοποίησής του ως «άλλου», γεγονός που οδηγεί ευθέως στην άσκηση βίας. Η απόρριψη της βίας, των στερεοτύπων και των διακρίσεων βάσει φυλής, εθνότητας, χρώματος ή φύλου είναι από τις καταστατικές αρχές του «Bassma». Διαδίδουμε την επίγνωση της σπουδαιότητας της απόρριψης της βίας και της αλληλοαποδοχής, στα πλαίσια του αγώνα μας εναντίον της σεξουαλικής παρενόχλησης. Διαφέρουμε από τις άλλες ομάδες, γιατί δουλεύουμε εκτός πλατείας Ταχρίρ, εστιάζοντας τώρα στο Κάιρο, ενώ η «OpAntiSH» και η «Tahrir Bodyguard» δίνουν έμφαση στην πλατεία Ταχρίρ και μόνο κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. Εμείς, από την άλλη πλευρά, κάνουμε σχέδια και δουλεύουμε σε ετήσια βάση. Η συνεργασία μας, επομένως, με τις άλλες ομάδες είναι ελάχιστη.

Αποφεύγοντας να πάρετε το νόμο στα χέρια σας και, αντίθετα, βοηθώντας στη δίκαιη εφαρμογή του από τις Αρχές θα πρέπει να είναι απαιτητικό. Πώς καταφέρνετε να μην ξεπερνάτε τα όρια;

Με τη βοήθεια πολλής εκπαίδευσης πάνω στο διάλογο, τον αυτοέλεγχο και την επιλογή ενός ηγέτη εμπιστοσύνης για κάθε επιμέρους ομάδα. Η βία αναδύεται, όταν οι άνθρωποι τριγύρω σου συμφωνούν με αυτή. Τα μέλη μας υποβάλλονται σε πολλή εκπαίδευση και συμμετέχουν σε focus groups, για να συνειδητοποιήσουν πόσο βλαπτική είναι η βία. Όποιο μέλος ξεπεράσει τα όρια, απομακρύνεται αυτομάτως από το κίνημα.

Πώς αντιλαμβάνεσαι τον φεμινισμό, ως Μουσουλμάνα ακτιβίστρια;

Τον αντιλαμβάνομαι ως ελευθερία επιλογής. Είμαι υπέρ της επιλογής. Πιστεύω ότι ο Αλλάχ (Θεός) μας έδωσε ένα σπουδαίο δώρο, την ελευθερία επιλογής, και δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να μας το πάρει.

Η Αίγυπτος κλυδωνίζεται και βρίσκεται στο χείλος ενός εμφυλίου, μετά την ανατροπή του Προέδρου Μόρσι . Τι εκτιμάς ότι θα συμβεί στο κοντινό μέλλον, όσο αβέβαιη μια τέτοια εκτίμηση μπορεί να είναι;

Ο στρατός δε θα μας αφήσει να οδηγηθούμε σε έναν εμφύλιο. Πιθανότατα θα εξαλείψει Μουσουλμανική Αδελφότητα, πριν αυτό συμβεί. Στην πραγματικότητα προβλέπω ασφάλεια, γιατί ο στρατός θα υποσχεθεί ασφάλεια και σταθερότητα, με αντάλλαγμα τη σιωπή και τη συναίνεση των πολιτών. Έτσι θα επιστρέψουμε στην καταπίεση, αλλά όσοι υπακούν θα είναι ασφαλείς. Επιστρέφουμε σε μια εποχή πιο σκοτεινή από εκείνη του καθεστώτος Μουμπάρακ…

Περισσότερες πληροφορίες για το κίνημα Bassma μπορείτε να αναζητήσετε στο site

http://interactions.eldis.org/content/bassma

Η διεύθυνση του μπλογκ της Νιχάλ Σαάντ Ζαγκλούλ είναι: http://zaghaleel.wordpress.com