Mια συνάντηση με την Έβελυν Ασουάντ και τον Σταύρο Τσουμάνη (PAGAN)

 

Όσες και όσοι έχουμε παραστεί σε έστω και μία μυσταγωγική συναυλία των PAGAN, έχουμε «μυηθεί» στο αρχέγονο, διονυσιακό σύμπαν τους.

Ενόψει του καθιερωμένου «γενέθλιου» λάιβ τους στο Κύτταρο την Κυριακή 27 Οκτωβρίου, αλλά και της επικείμενης κυκλοφορίας της σύνθεσής τους Tara, συναντιόμαστε με την Έβελυν Ασουάντ και τον Σταύρο Τσουμάνη.

Επειδή οι συμβολισμοί έχουν για μένα μια σημασία, πώς αισθάνεστε ενόψει ενός ακόμα «γενέθλιου» λάιβ των PAGAN στο Κύτταρο την Κυριακή 27 Οκτωβρίου;

(Έβελυν Ασουάντ) Δεν πρόκειται για μια απλή συναυλία. Θέλουμε να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα. Αγωνιώ, λοιπόν, ν’ ανακαλύψω πώς θα λειτουργήσουν οι αλλαγές που θα επιχειρήσουμε. Θα υπάρχουν ευχάριστες εκπλήξεις!

Σε τι συνίστανται οι αλλαγές ή ο εμπλουτισμός του δρώμενου των PAGAN;

(E.A.) Κατ’ αρχάς θα παρουσιάσουμε τρία καινούρια κομμάτια. Για να ενταχθούν αυτά στο σετ, έπρεπε ν’ αφαιρέσουμε άλλα. Δύσκολη υπόθεση!

(Σταύρος Τσουμάνης) Αν πραγματοποιούσαμε μια αμιγώς μουσική περφόρμανς, θα παίζαμε επί χρόνια τα ίδια κομμάτια με τον ίδιο τρόπο.

(Ε.Α.) Φοράω ένα συγκεκριμένο κοστούμι. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν ήρθε η ώρα ν’ αλλάξει ή αν συνιστά τον «πυρήνα» του συγκροτήματος.

(Σ.Τ.) Όταν ξεκινήσαμε, είχαμε συμφωνήσει ότι τα δύο βασικότερα στοιχεία της περφόρμανς ήταν ο φωτισμός και τα κοστούμια. Έχοντας αυτά, και χωρίς σκηνικά κάνεις μια περφόρμανς.

Γι’ αυτό και θέλαμε το κοστούμι της Έβελυν, της «πρωθιέρειας» του δρώμενου, να ταυτίζεται με την ίδια και ν’ αντικατοπτρίζει ό,τι επιθυμούμε να ενστερνιστούμε: το αρχέγονο στοιχείο και το γεγονός πως η ανθρώπινη ψυχή φέρει σκιές.

Αλλάζοντας, όμως, μερικές λεπτομέρειες δίχως να χαθεί ο συνολικός χαρακτήρας είναι μια σοφή σκέψη, καθώς αφ’ ενός διατηρείς την ταυτότητά σου, αφ’ ετέρου εξελίσσεσαι.

Μια εξέλιξη του υπάρχοντος θα προσπαθήσουμε, λοιπόν, να υλοποιήσουμε, σκοπεύοντας ν’ ανακαλύψουμε πώς θα νιώσουμε μ’ αυτή σε ενεργειακό και ενστικτώδες επίπεδο.

Από εσάς ξεκινούν όλα, σε κάθε περίπτωση.

(Σ.Τ.) Η μετουσίωση των παραστατικών τεχνών συντελείται, άλλωστε, όταν γίνεις ένα μ’ αυτές και η πραγματικότητα μετατρέπεται σε κάτι συγκεχυμένο.

Για μένα είναι σημαντικό να επιχειρείς, κατά διαστήματα, να βγαίνεις από την λεγόμενη «ζώνη ασφαλείας» σου και ν’ αναλαμβάνεις -λελογισμένα, ίσως- ρίσκα.

Η εποχή, βέβαια, δεν ευνοεί γενικά τέτοιες απόπειρες. Στην δε Ελλάδα, ευνοούνται ακόμα λιγότερο.

(Ε.Α.) Γι’ αυτό κι ευελπιστώ ότι, μέσα από την προσπάθεια κι ακόμα κι αν κάνουμε λάθος, θα μάθουμε από αυτό και θα μας φανερωθεί ο δρόμος τον οποίο πρέπει ν’ ακολουθήσουμε.

(Σ.Τ.) Ως δημιουργός, ο κύριος «δαίμονας» που έχω ν’ αντιμετωπίσω είναι ένα χάος ιδεών το οποίο δεν ξέρω πού θα με οδηγήσει.

Όταν, όμως, οδηγούμαι κάπου με επιτυχία, αναζητώ τα τυποποιημένα εργαλεία τα οποία θα με βοηθήσουν να υπηρετήσω καλύτερα το ένστικτό μου.

Όλη η εμπειρία, η γνώση και το ταλέντο σου πρέπει, επομένως, να καλλιεργηθούν έτσι, ώστε να μπορείς να εκμεταλλευτείς την πρώτη ενστικτώδη σκέψη σου. Όσο εξασκείς το ένστικτό σου, τα όποια λάθη προκύπτουν σε επίπεδο εφαρμογής.

Λειτουργείς κι εσύ με βάση το ένστικτο στις επιλογές σου, Έβελυν;

(Ε.Α.) Πολύ! Δεν είμαι άνθρωπος της λογικής. Θεωρώ ότι ποτέ δεν κάνει λάθος το ένστικτο. Απλώς, επειδή στην κοινωνία όπου ζούμε τα ένστικτα έχουν θαφτεί, είναι δύσκολο να τα «εξορύξουμε».

Πρέπει, επομένως, να είσαι «καθαρός» για να μπορέσεις να τ’ ακούσεις.

Είμαι βέβαιος πως τα εκάστοτε κοινά αντιλαμβάνονται και βιώνουν το ακατέργαστο, αρχέγονο, ενστικτώδες υπόβαθρο της περφόρμανς σας - και τα δονεί.

(Ε.Α.) Η σκηνική μου ύπαρξη και δουλειά βασίζονται σε μια επεξεργασία του ενστίκτου και της παρόρμησης, οπότε και στο μουσικό επίπεδο προς την ίδια κατεύθυνση κινούμαι.

Όντας, λοιπόν, παρορμητικός άνθρωπος κι επειδή έχω πολλές ιδέες, αλλά δυσκολεύομαι να τις βάλω σε μια σειρά, χρειάζομαι ανθρώπους που να με βοηθήσουν στην οργάνωση.

Σε κάθε περίπτωση, το ιδανικό για μένα βρίσκεται ανάμεσα στο χάος και την απόλυτη οργάνωση. Φέρνω το χάος κι οι άλλοι μου φέρνουν την οργάνωση. Οπότε, τα βρίσκουμε κάπου στην μέση!

Η σκηνοθέτριά μας, η Marlene Kaminsky, βοηθά στην οργάνωση του χάους μας.

(Σ.Τ.) Η ομάδα αρχίζει να «σφίγγει» πολύ, και γίνονται ξεκάθαροι οι ρόλοι.  Προσωπικά, δε βλέπω την Marlene ως σκηνοθέτρια, αλλά ως ένα ακόμα μέλος της μπάντας.

Το πρώτο που μου ζήτησε, σε μια από τις πρώιμες κουβέντες μας, ήταν να έρθει σε μια πρόβα μας και να την παρακολουθήσει, ώστε να διαπιστώσει αν μπορεί να συνδεθεί μ’ αυτό που ενστερνιζόμαστε.

Παρά την δυτικοευρωπαϊκή της κουλτούρα, ακούγοντας το Κοίτα με συνδέθηκε μαζί μας, καθώς δε θεωρούσε ότι επρόκειτο για αμιγώς ελληνική μουσική.

Πλέον, μας έχει δώσει δύο-τρεις φορές λύσεις και σε μουσικό επίπεδο και η σχέση που έχει αναπτύξει με την Έβελυν είναι πολύ ιδιαίτερη.

Άρα λειτουργείτε περισσότερο ως κολεκτίβα παρά ως συγκρότημα.

(Σ.Τ.) Πολύ εύστοχη διαπίστωση!

Έχει ενδιαφέρον, πάντως, πώς αναδιαμoρφώνονται οι όποιες εσωτερικές ισορροπίες με την προσθήκη νέων μελών ή την ανάληψη ρόλων και από άλλα μέλη.

(Σ.Τ.) Ένα από τα όνειρά μας για το μέλλον είναι μια ολοκληρωμένη εικαστική κατάθεση, σε μεγάλο βαθμό αποδεσμευμένη από τα όσα έχουμε μέχρι στιγμής παρουσιάσει.

Όταν ολοκληρώνονται οι παραστάσεις/συναυλίες σας, βιώνεις μια λύτρωση;

(Ε.Α.) Θυμάμαι ότι την πρώτη φορά που παίξαμε στο Κύτταρο, με πολλούς δικούς μας ανθρώπους από κάτω, στο τελευταίο κομμάτι συγκινήθηκα πάρα πολύ.

Κοιτούσα τον κόσμο κι αναρωτιόμουν πώς τελικά τα καταφέραμε από το τίποτα. Ένιωσα, μάλιστα, περήφανη γι’ αυτό. Δε θέλω να επαναπαύομαι, όμως.

Αν η συναυλία έχει πάει καλά, υπάρχει η διάσταση της λύτρωσης. Ωστόσο, σκέφτομαι τι θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει καλύτερα, κι αυτό πολλές φορές με αποτρέπει από το ν’ απολαύσω μια συναυλία εκ των υστέρων.

(Σ.Τ.) Τα προβλήματα είναι «παράθυρα». Αποστολή του καλλιτέχνη και του περφόρμερ είναι να μην αφήσουν το κοινό ν’ αντιληφθεί την όποια κρίση εντός ενός σχήματος.

Η συχνότητα των συναυλιών, που δεν είναι τακτική, αποτρέπει, πάντως, την επανάπαυση και την δημιουργία προβλημάτων.

Αν υιοθετούσατε μια λογική περιοδειών με διαδοχικές εμφανίσεις σε πόλεις και χώρους, θα κουραζόσασταν βιολογικά και καλλιτεχνικά.

(Σ.Τ.) Η ανάγκη μου είναι οι συναυλίες να γίνονται πραγματικά τελετές.

Για να καταλήξουν έτσι, πρέπει να συγκεντρωθεί η ενέργεια και μέσω ενός διαύλου -στην περίπτωσή μας ημών των ίδιων- να μεταφερθεί στον κόσμο, να επιστρέψει σε μας και να δημιουργηθεί η σύνδεση.

Πρέπει να προηγηθεί ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο όλο αυτό «βράζει» μέσα μας.

Φροντίζουμε κάθε φορά που δίνουμε μια συναυλία να αποπνέει μια αίσθηση γιορτής και χαράς. Δε θα μπορούσαμε να παίξουμε τρία Σαββατοκύριακα ή σε κάποιο μαγαζί. Θα αισθανόμασταν αμήχανα.

Δεν μπορείς να υποκριθείς ότι βιώνεις την έκσταση ή έστω μια ψυχική ένταση.

(Σ.Τ.) Καταλαβαίνεις πότε κάποιος άνθρωπος βρίσκεται σε έκσταση. Μπορείς να υποκριθείς άλλα πράγματα, όχι όμως και την έκσταση.

(Ε.Α.) Πάντως, επειδή δεχόμαστε πολλά μηνύματα, θα προσπαθήσουμε ν’ αυξήσουμε την συχνότητα των συναυλιών, αλλά και να επισκεφτούμε μέρη όπου δεν έχουμε βρεθεί.

Θα γίνει, λοιπόν, κι αυτό, σιγά σιγά, απλώς λόγω της πολυπρόσωπης σύνθεσης του crew είμαστε λίγο δυσκίνητοι. Όλα χρειάζονται ισορροπία.

Απαιτείται, επίσης, και ξεκούραση. Όταν σας βλέπω στις συναυλίες σας, νιώθω ότι εκτυλίσσεται μπροστά μου ένα εκρηκτικό φυσικό φαινόμενο.

(Σ.Τ.) Πολύ χαίρομαι που το λες. Είναι και θέμα εργασίας, πάντως. Πέρασαν, λοιπόν, χρόνια δουλειάς -σε ό,τι με αφορά χωρίς αντίκρισμα- μέχρι να αποφασίσουμε να παρουσιάσουμε το πολυπρόσωπο πρότζεκτ μας.

Όταν ενσωματώθηκε η Έβελυν σ’ αυτό, φάνηκε τι πήγαινε να γίνει.

Και ευγνωμονούμε τους ανθρώπους του Κυττάρου οι οποίοι μας έδωσαν το χέρι με καθαρή καλλιτεχνική διάθεση και μας παραχώρησαν την συγκεκριμένη ημερομηνία.

Αυτό που προσδοκώ για τους PAGAN για φέτος είναι μια ωραία, στοχευμένη περιοδεία, η οποία θα γίνει γεγονός πρώτα για εμάς και μετά για το κοινό.

Εσύ, Έβελυν, έχεις αλλάξει και υποκριτικά μέσα από τις εμφανίσεις σου με τους PAGAN; Κουβαλάς κάποια από αυτήν την ενέργεια σε όλες σου τις δουλειές;

(E.A.) Την ενέργεια που κουβαλώ στο θέατρο την μεταφέρω και στις συναυλίες - και αντιστρόφως.

Με την βοήθεια του Σταύρου ανακάλυψα πτυχές του τραγουδιού και της φωνής που δεν ήξερα ότι έχω, και μέσω αυτής της διαδικασίας εξελίσσομαι συνεχώς.

Όσο, μάλιστα, μεγαλώνεις γίνεται πιο δύσκολο ν’ ανακαλύψεις άγνωστες πτυχές του εαυτού σου. Κάθε χρόνο με ξαφνιάζει το τι διαθέτουμε και δεν το γνωρίζουμε, και μου δημιουργεί την όρεξη να συνεχίσω να ερευνώ.

Έχεις ποτέ αισθανθεί αμηχανία ή/και φόβο απέναντι είτε σ’ ένα κοινό -θεατρικό και συναυλιακό- είτε σ’ ένα κείμενο;

(Ε.Α.) Η απόπειρα εγκεφαλικής προσέγγισης ενός πράγματος πάντα μου προκαλεί φόβο, γιατί μένει σ’ ένα αρκετά επιφανειακό επίπεδο. Όταν, όμως, βυθιστείς στο ένστικτο, όταν κάτι ξεκινάει από την ρίζα, δεν υπάρχουν πλέον φόβος και αναστολές.

Λείπει πια αυτό το «άφημα» στην καθημερινότητα. Θεωρείται αντιπαραγωγικό να εκφράζουμε αβίαστα και απροσχεδίαστα αυτό που μπορεί να φέρουμε, και χωρίς κατ’ ανάγκη να είμαστε καλλιτέχνες.

(Σ.Τ.) Όλοι, δίαυλοι μιας παλιάς εικόνας είμαστε. Κουβαλάμε τόσες χιλιάδες τεραμπάιτ γενετικής μνήμης, που κάποια στιγμή απελευθερώνονται.

Ακόμα και τώρα, ασχολούμενος με την μουσική, δε νιώθω ότι δουλεύω. Η σχέση μου μαζί της είναι εφηβική και δε θ’ αλλάξει ποτέ. Το έχω αποδεχτεί αυτό.

Ο κύριος αγώνας μας συνίσταται στην αποτίναξη της συμβατικότητας, η οποία διαμορφώνεται από την κοινωνία βάσει των αναγκών της.

Αν, λοιπόν, καταφέρουμε να βρούμε τι μας καθορίζει πιο βαθιά ως ανθρώπους, ανοίγει ο δρόμος για την επίτευξη μιας εσωτερικής ισορροπίας που μπορεί να λειτουργήσει εξισορροπητικά και για το σύνολο.

«Ψάξτε βαθιά μέσα σας να βρείτε ποιοι είστε». Σ’ αυτήν την προτροπή συνοψίζεται η ουσία των PAGAN.

Όσο πιο πολύ ψάξεις αυτό που είσαι, έρθεις κοντά του και το απολαύσεις, θα αποτελεί παράγοντα ηρεμίας.

Μέχρι να συμβεί το αναπόφευκτο.

Οι PAGAN εμφανίζονται ζωντανά στο Κύτταρο Live Club την Κυριακή 27 Οκτωβρίου. Οι πόρτες ανοίγουν στις 20:30.