Grails: «Φτιάχνουμε την μουσική που θα θέλαμε ν’ ακούμε!»

 

Grails (Φωτογραφία: Jonathan Sielaff) 

Με 20 και πλέον χρόνια δημιουργικής διαδρομής, οι Βορειοαμερικανοί Grails, μια από τις πιο ανήσυχες και αταξινόμητες μπάντες στο μουσικό στερέωμα, επιστρέφουν στην Αθήνα στις 19 Απριλίου για μια πολυαναμενόμενη συναυλία.

Συζητώντας με δύο από τα μέλη του συγκροτήματος, τους Alex John Hall και Jesse Bates.

Καλησπέρα, Alex. Ζεις στην Σουηδία. Σε ποια τοποθεσία;

Alex John Hall: Στον Νότο, στο Μάλμε.

Στο πολυπολιτισμικό τμήμα της Σουηδίας.

A.J.H.: Ακριβώς!

Αντί, λοιπόν, να σας ρωτήσω κάτι συμβατικό -που ίσως το κάνω σε λίγα λεπτά-, ας ξεκινήσουμε από τα μέρη όπου καθένας από τους δυο σας ζείτε.

Πώς νιώθεις, Alex, όντας κάτοικος Ευρώπης και Σουηδίας από πολιτισμικής άποψης; Υπάρχουν διαφορές σε σχέση με την βορειοαμερικανική εμπειρία σου;

Α.J.H.: Ζω στην Ευρώπη εδώ και περίπου επτά χρόνια. Πολύς καιρός! Αρχικά έμενα στο Βερολίνο. Η «γεύση» της κουλτούρας και της ζωής εδώ είναι πολύ οικεία.

Η ζωή μου, πάντως, δεν έχει αλλάξει ριζικά αφότου έφυγα από τις Η.Π.Α. Με την ίδια δουλειά ασχολούμαι, την ίδια μουσική ακούω, τα ίδια χόμπι διατηρώ. Απλώς προτιμώ να ζω στην Ευρώπη, νομίζω.

Πιο πολύ για πολτισμικούς λόγους;

A.J.H.: Ναι, η πολιτισμική ατμόσφαιρα στην Ευρώπη μού είναι πιο οικεία. Πιο ισορροπημένη, θα έλεγα.

Όταν έφυγα από τις Η.Π.Α., ήταν η προ-Τραμπ περίοδος, οπότε δεν την βίωσα καθόλου.

Καλύτερα για σένα!

Α.J.H.: Στις Η.Π.Α. οι άνθρωποι ακόμα τσακώνονται για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα και την άμβλωση και παλεύουν για τα βασικά δικαιώματα. Στο μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης, αντιθέτως, αυτά τα ζητήματα είναι λυμένα καιρό τώρα.

Jesse Bates: Το ζήτημα με τα αναπαραγωγικά δικαιώματα παραμένει μια τεράστια μάχη στις Η.Π.Α. Καλά κάνεις και το αναφέρεις.

A.J.H.: Πριν από ένα-δυο χρόνια είχε γίνει πολύς λόγος. Δεν πίστευα ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ποτέ δυνατό. Βρισκόμαστε στο γαμημένο το 2024, κι αυτό το ζήτημα δε θα λυθεί ποτέ.

Επιβεβαιώνεις την παρανοϊκή πτυχή της βορειοαμερικανικής ζωής, Jesse;

J.B.: Ω, ναι. Είναι εξουθενωτική. Ζούμε την σύζυγό μου, η οποία είναι πολύ φιλελεύθερη, στην πολιτεία του Κολοράντο, κοντά στο Γουαϊόμινγκ, σε περιοχή των κάουμποϊ και των χίπιδων.

Διασκεδαστικός συνδυασμός! Ποτέ δεν ξέρεις με ποιον θα εμπλακείς σε κάποιου είδους διάλογο. Ενδιαφέρουσα περιοχή.

Πώς επιδρά η γεωγραφική απόσταση που σας χωρίζει ως μέλη του ίδιου συγκροτήματος στην συνεργασία σας; Ή δεν την επηρεάζει καθόλου;

A.J.H.: Το συγκρότημα υφίσταται εξ αποστάσεως για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από εκείνο κατά το οποίο ζούσαμε στην ίδια πόλη, στο Πόρτλαντ, και «πεταγόμασταν» ο ένας στο σπίτι του άλλου τα Σαββατοκύριακα.

Έχουμε, επομένως, μάθει να λειτουργούμε έτσι. Επιπλέον, η τεχνολογία βοηθάει, και βρισκόμαστε από κοντά όταν πρόκειται να ξεκινήσουμε κάποια περιοδεία.

Δε νομίζω, πάντως, πως οποιοδήποτε από τα μέλη των Grails ήθελε ποτέ να είναι μέλος μιας μπάντας η οποία θα λειτουργούσε όπως θα νόμιζες ως έφηβος ότι αυτές λειτουργούν.

Ξέρεις, να βρίσκεσαι τρεις μέρες την βδομάδα με τους άλλους, να παίζετε κιθάρα και να νομίζετε πως δημιουργείτε κάτι. Ουδέποτε μας ενδιέφερε η κουλτούρα του «ευγενούς» συγκροτήματος.

J.B.: Μ’ αρέσει να κρατώ την κιθάρα μου και να σε βλέπω, Alex!

A.J.H.: Το ξέρω, είσαι ο μόνος!

Δουλεύετε συλλογικά, αλλά όχι ως «κοινότητα», για να το θέσω έτσι. Πάντως, το να καταφέρνετε να συνεργάζεστε δημιουργικά ανεξαρτήτως της φυσικής απόστασης ή εγγύτητας είναι σημαντικό.

Χωρίς να χρειάζεται να καταφύγω σε συμβατικές ταξινομήσεις -άλλωστε οι Grails τις αψηφούν-, καθοδηγείται η μουσική σας από την ανάγκη σας να εξερευνήσετε νέα πεδία;

A.J.H.: Θα απαντήσεις εσύ, Jesse;

J.B.: Όχι, κάν’ το εσύ!

A.J.H.: Είμαστε μεγάλοι φαν της μουσικής κι έχουμε τέτοια όρεξη για μουσική, ώστε φτιάχνουμε την μουσική την οποία -ειλικρινά- θα θέλαμε να φτιάχνουν άλλοι.

Αν κάποιο άλλο συγκρότημα έκανε κάτι παρόμοιο μ’ εμάς και καλύτερα, πιθανόν θα σταματούσαμε. Φτιάχνουμε την μουσική που θα θέλαμε ν’ ακούμε!

Απάντησα στην ερώτησή σου;

Οποιαδήποτε απάντηση είναι η «σωστή» σε ό,τι σας αφορά. Δε θα σας «επιβάλω» κάποια απάντηση! Συμπεραίνω, επομένως, πως οι μουσικές προτιμήσεις σας είναι ιδιαιτέρως ποικιλόμορφες.

J.B.: Συμμετέχοντας σ’ αυτήν την μπάντα έχω ακούσει πολύ περισσότερα απ’ όσα όταν μεγάλωνα. Ξαφνικά ακούω κάτι εντελώς διαφορετικό, κι αλλάζει το παράδειγμά για μια-δυο βδομάδες.

Όταν πρωτομπήκα στην μπάντα, αγνοούσα την γερμανική, την ιταλική, την τουρκική μουσική που «επέπλεαν» τριγύρω. Γαμώτο! Η εμπλοκή μου σ’ αυτήν διεύρυνε τους ορίζοντές μου.

Από την πλευρά του πατέρα μου έχω ελληνική καταγωγή κι όταν μεγάλωνα είχαμε δίσκους που τιτλοφορούνταν This is Greece ή This is buzuki.

Ακούγεται αρκετά φρικτό. Αν, όμως, λειτούργησε ως ερέθισμα, τότε ίσως και να μην ήταν τόσο.

J.B.: Ανέκαθεν με συνάρπαζε η οργανική πτυχή. Μεγάλωσα στο Άρκανσο, δεν ξέρω αν αντιλαμβάνεσαι τι σημαίνει αυτό.

Ακούγεται κάπως επαρχιακό.

J.B.: Μιλάμε για την Ζώνη της Βίβλου. Δεν μπορούσα, λοιπόν, να εντοπίσω ανθρώπους που να παίζουν τέτοια πράγματα. Τυχαία βρέθηκα αργότερα στην σκηνή του Πόρτλαντ, ακριβώς εκεί όπου ήθελα να είμαι.

Ξεκίνησα με τους Grails έντεκα χρόνια πριν, με το άλμπουμ Deep Politics, νομίζω. Πρόκειται για μια διαδικασία ανακαλύψεων χωρίς τέλος. Έχει πλάκα ότι κάθε μέλος του συγκροτήματος επιστρέφει με κάτι συναρπαστικό για να το μοιραστεί.

Έχω την εντύπωση πως τα άλμπουμ σας, εκτός από προϊόντα μιας διαισθητικής διαδικασίας δημιουργίας, είναι «χτισμένα» γύρω από -ακαθόριστα, ίσως- μουσικά κόνσεπτ.

Έχεις κάτι ευρύτερο κατά νου, Alex, όταν συνθέτεις και όταν κατόπιν ηχογραφείτε ένα άλμπουμ;

A.J.H.: Όχι, το κόνσεπτ πάντα αυτοσυστήνεται. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με τον δίσκο που ηχογραφούμε τώρα. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να δουλέψεις πάνω σε όσα σε συναρπάζουν, να τα συνταιριάξεις και υπό μία έννοια αποκτούν συνοχή.

Κάθε φορά το υλικό συνταιριάζεται και σου λέει το ίδιο τι είναι. Δεν ξέρω πώς μπορείς να αποφασίσεις για ένα κόνσεπτ και μετά να εργαστείς προς εκείνη την κατεύθυνση.

Ακούγεται στημένο έτσι.

A.J.H.: Πολύ τεχνητό, ναι.

J.B.: Το υλικό είναι σαν να αποκαλύπτεται. Είναι κουλ. Δουλεύεις πάνω σ’ αυτό, και ξαφνικά εμφανίζεται.

Αποκαλύπτονται κι οι -ευρηματικοί- τίτλοι των άλμπουμ σας με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στο τέλος της διαδικασίας;

A.J.H.: Είναι μια πιο εγκεφαλική διαδικασία, αλλά υπάρχει ένα μεγάλο άλμα ανάμεσα στην ιμπρεσιονιστική μουσική και την γλώσσα. Σχεδόν ποτέ δεν αποκαλύπτεται μόνος του, πρέπει να τον βρούμε αφότου έχουμε τελειώσει με όλα τα υπόλοιπα.

J.B.: Οι προσωρινοί τίτλοι είναι πάντα πολύ αστείοι.

A.J.H.: Με τους Grails οι τίτλοι είναι πάντα εκλεπτυσμένοι.

Έχετε γενικά μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην μουσική παρά στους στίχους όσον αφορά στην δημιουργία διαθέσεων και συναισθημάτων; Έχετε ποτέ σκεφτεί ή θα σκεφτόσασταν να συνθέσετε στίχους;

A.J.H.: Όχι, ούτε για μια στιγμή.

Είναι διαφορετική παράδοση. Μεγάλο τμήμα της μουσικής του 20ού αιώνα δεν είχε, άλλωστε, στίχους, ιδίως αν αναφερόμαστε στην αβάν γκαρντ, την πειραματική, την ηλεκτρονική.

Σ’ αυτούς τους κόσμους δεν υπάρχει στιχουργική/τραγουδοποιητική παράδοση. Υπάρχει μεγαλη διαφορά ανάμεσα στον Στοκχάουζεν και τον Ντίλαν. Βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές του φάσματος.

Υπάρχει επαρκές κοινό παγκοσμίως και στις Η.Π.Α. που να εκτιμά αυτού του είδους την προσέγγιση στην μουσική, είναι περιορισμένο, ή έτσι κι αλλιώς δε σας νοιάζει καθόλου;

A.J.H.: Πάντα έχουμε περιορισμένη εμπορική απήχηση. Είμαστε μια καλτ μπάντα, κι ανέκαθεν νιώθαμε πολύ άνετα μ’ αυτό.

J.B.: Είναι πολύ απελευθερωτικό. Συζητούσαμε πριν από την τελευταία περιοδεία πόσο καιρό υπάρχει το συγκρότημα, πόσο έχει αλλάξει η μουσική βιομηχανία σ’ αυτό το διάστημα και πόσο τυχεροί είμαστε που κάνουμε αυτό που κάνουμε.

«Πλοηγούμαστε» σ’ έναν πολύ μοναδικό κόσμο. Πιο πολύ μοιάζουμε με μπάντα που φτιάχνει μουσική για ταινίες, όπως λέει ο Emil.

A.J.H.: Συμπληρώνοντας όσα μόλις ανέφερε ο Jesse, αυτό είναι και το μυστικό της μακροζωίας των Grails, έτσι δεν είναι; Αν δεν προσδοκάς να βγάλεις χρήματα, δεν έχεις λόγο να σταματήσεις. Θα μπορούσαμε να συνεχίζουμε για πάντα!

J.B.: Όταν, μάλιστα, εξακολουθείς να δέχεσαι προσκλήσεις για μια ευρωπαϊκή περιοδεία, ασφαλώς και θα συνεχίσεις. Αυτό θέλω να κάνω.

Την Παρασκευή 19 Απριλίου θα βρεθείτε συναυλιακά στην Ελλάδα και στην Αθήνα για τρίτη φορά. Πόση αξία προσδίδετε στις συναυλίες, γενικότερα;

J.B.: Τεράστια! Αυτό είναι το ζητούμενο. Το να κάνεις δίσκους έναντι του να παίζεις λάιβ...

Συμβαδίζουν, βέβαια, αλλά η εμπειρία τού να βρίσκεσαι σε περιοδεία, ιδίως όπως ήταν η τελευταία, είναι κάτι άλλο. Δεν αισθάνθηκα καμία βαριεστημάρα. Όχι ότι είχα νιώσει άλλοτε.

A.J.H.: Η επόμενη περιοδεία μας ξεκινά στην Αθήνα. Οι περιοδείες είναι ένας από τους λόγους που συνεχίζουμε να κάνουμε αυτά που κάνουμε.

Δεν είναι ένα ακόμη σόου, αλλά ο τρόπος που οριοθετούμε τα χρόνια. Έχουμε κάτι να περιμένουμε. Ανυπομονούμε γι’ αυτήν την συναυλία περισσότερο απ’ όσο μπορούμε να το εκφράσουμε με λόγια.

Ευχαριστώ θερμά την Anna Lopez (Temporary Residence) για την πολύτιμη συμβολή της στην πραγματοποίηση της συνέντευξης και για την παραχώρηση της φωτογραφίας που συνοδεύει το κείμενο.

Οι Grails εμφανίζονται λάιβ στο Temple (Ιάκχου 17, Γκάζι) την Παρασκευή 19 Απριλίου. Την συναυλία ανοίγουν οι Mammock.