Μια εγκάρδια συζήτηση
με την Sadahzinia,
την πρώτη γυναίκα που εισήλθε, 30 χρόνια πριν, στην
ανδροκρατούμενη εγχώρια χιπ χοπ σκηνή, με αφορμή την «επετειακή»
συναυλία της την Παρασκευή 1η Μαρτίου στο FUZZ.
Στην «προκαταρκτική» διαδικτυακή μας επικοινωνία, μού έγραψες ότι το πρόγραμμά σου είναι «άνω-κάτω» αυτήν την περίοδο.
Πάντα
το πρόγραμμά μου ήταν βαρύ, καθώς από πάνω μου περνούσαν όλα τα θέματα που
αφορούσαν την οικογένεια και το γκρουπ. Τα παιδιά στην αποκλειστική ευθύνη μου,
τα σπίτια, η γραφειοκρατία και φυσικά όλη η μη δημιουργική εργασία του γκρουπ.
Απλώς
τώρα προέκυψε και η μετακόμιση στην επαρχία λόγω του χωρισμού, πριν από αυτό
ασθένεια της μητέρας μου, και δυστυχώς το αιφνίδιο συμβάν με τον χαμό του
αδερφού μου για το οποίο έχουμε κινήσει νομικές διαδικασίες.
Χρειάζομαι
τον διπλάσιο χρόνο για να καταφέρω όσα κάνω κάθε μέρα.
Είσαι γενικά άνθρωπος
μεθοδικός κι οργανωμένος ή αφήνεσαι και στην σαγήνη του αυθόρμητου και του
χάους;
Μου
αρέσει η οργάνωση και η μεθοδικότητα, και με χαρακτηρίζουν ως άνθρωπο. Όμως, το
χάος χαρακτηρίζει όλους τους εξωγενείς παράγοντες που βιώνω όλα αυτά τα χρόνια.
Έχουν
γίνει μια μεγάλη «χιονοστιβάδα» τα προβλήματα που παλεύω, αλλά θα τα καταφέρω!
Έχω μάθει να αγωνίζομαι και να αγαπώ!
Μπορεί στην μουσική σου η
χιπ χοπ διάσταση να είναι κυρίαρχη, αναδύονται, ωστόσο, και πολλές -όσο και
πλούσιες- επιρροές.
Πάντα
το χιπ χοπ που έκανα είχε alternative στοιχεία. Λατρεύω την μελωδικότητα στα τραγούδια
εκτός από τον ρυθμό.
Γι’
αυτό οι πολλές κιθάρες και τα σολιστικά. Γι’ αυτό οι συνεργασίες με έντεχνους
και μουσικούς που μιλάνε στην καρδιά και όχι τόσο στο μυαλό. Θέλω να δοκιμάσω
αρκετά πράγματα και «παντρέματα» στο μέλλον.
Τι άκουγες έφηβη, και
πόσο σε επηρέασε τόσο στις προσωπικές σου μουσικές αναζητήσεις, όσο και στην
«αμιγώς» καλλιτεχνική σου δημιουργία ως στιχουργός και τραγουδίστρια;
Άκουγα
διάφορα πράγματα από την ελληνική και την ξένη σκηνή.
Ξεκινώντας
από τα παραδοσιακά ακούσματα του πατέρα μου, μέχρι τα ελαφρολαϊκά της μητέρας
μου, και το ξένο ροκ και ντίσκο ρεπερτόριο των φίλων μου.
Ώσπου
ακολούθησα τον αδερφό μου και στα χιπ χοπ ακούσματά του. Τον άκουγα στο σπίτι
να βιώνει έντονα αυτό το νέο τότε είδος ραπάροντας στα αγγλικά και έτσι μυήθηκα
σιγά σιγά και εγώ.
Υπήρξες μια από τις
πρώτες γυναίκες -αν όχι η πρώτη- που εισήλθε στην, τουλάχιστον τότε,
ανδροκρατούμενη εγχώρια σκηνή του χιπ χοπ.
Ήμουν
η πρώτη το 1994 και ακολούθησαν πολύ σπουδαίες γυναίκες εγχώρια που ασχολήθηκαν
είτε με το ραπ και το στίχο είτε με την παραγωγή. Τις παρακολουθώ όλες με
θαυμασμό!
Μέχρι να κατακτήσεις τον
χώρο σου εντός της, χρειάστηκε να έρθεις αντιμέτωπη με πολλή ματσίλα, σεξισμό
και υποτίμηση; Αν ναι, πώς τις διαχειρίστηκες; Σε κάθε περίπτωση, έχει αλλάξει
η κατάσταση στις μέρες μας;
Στην
Ελλάδα όλα στο χιπ χοπ δεν εκδηλώθηκαν όπως, για παράδειγμα, στην Αμερική. Εδώ
δεν κυριαρχεί τόσο ο σεξισμός με την έννοια των φαλλοκρατικών στίχων -αν και
αυτό υπάρχει-, όσο η περιφρόνηση.
Θεωρούν
το χιπ χοπ επιθετική μουσική και τις γυναίκες δεύτερης κατηγορίας. Αδύναμες να
τα «χώσουν» και να τα πουν! Δεν είναι το χιπ χοπ, όμως, αυτό.
Οι
γυναίκες έχουν μια άλλη δυναμική που στοχεύει στιχουργικά στην καρδιά και όχι
στο μυαλό.
Ο λόγος σου συνδυάζει την
πολιτικοποίηση, τον λυρισμό και μια έντονη, γλυκόπικρη μελαγχολία. Πόσο σε
απωθεί, σε πνίγει, ή σε εμπνέει -διαχρονικά- η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα
- διεθνής και ελλαδική;
Όλα
είναι ζωή και οι καλλιτέχνες δε γίνεται να υποκρίνονται πως δε συμμετέχουν στην
πραγματικότητα.
Όσο
ρομαντικός και αφαιρετικός και να είσαι καλλιτεχνικά, η κοινωνικοπολιτική
πραγματικότητα σε επηρεάζει, έστω και ψυχολογικά.
Μέσα
από τον λόγο σου πρέπει να είσαι συνεπής όχι τόσο με τις περιγραφές σου, μιας
και δεν κάνουμε δημοσιογραφία, όσο με τις αρχές που πρεσβεύεις για αυτόν τον
κόσμο.
Και πώς θα περιέγραφες,
με μερικές λέξεις, την σύγχρονη ελληνική κοινωνία;
Δυστυχώς,
ατομοκεντρική και εγωτική! Ξεχάσαμε την σχέση, την μετοχή... το «μαζί μπορούμε
καλύτερα»! Γίναμε άσχετοι! Και αυτός ο τόπος δεν είχε μάθει έτσι. Οι άνθρωποι
εδώ είχαν μάθει να ζουν, όχι ο ένας με τον άλλο αλλά ο ένας για τον
άλλο.
Η στιχοπλοκία σου
συμβαδίζει τα τελευταία 25 περίπου χρόνια από την συγγραφή άρθρων, παραμυθιών
και δύο, αν δεν κάνω λάθος, θεατρικών έργων. Πρόκειται για συγκλίνουσες,
αλληλοσυμπληρούμενες «διαδρομές»;
Παράλληλες,
θα έλεγα. Άλλοι τρόποι έκφρασης και δημιουργίας. Ο χρόνος είναι ο εχθρός μου.
Αν ζούσα χωρίς αυτόν, θα τα έκανα όλα παράλληλα και πιθανόν να τα «πάντρευα»
κιόλας. Κάτι που έχω στα μελλοντικά μου σχέδια.
Θέλω να σταθώ λίγο
περισσότερο στο τελευταίο, μέχρι στιγμής, άλμπουμ σου, το Κάρπιμο (2016).
Συνολικά, αποπνέει την αίσθηση κλεισίματος ενός κύκλου - στοχαστικό και
απολογιστικό, με το βλέμμα στραμμένο σ’ ένα αβέβαιο μέλλον.
Έτσι το βίωσες;
Το
Κάρπιμο ήταν το τέλος μιας εποχής χειμωνιάτικης. Μια «σπορά» δύσκολη, με
ευχή να γίνει κάρπιμη!
Ήταν
η αγωνία μου να περάσω σε μια πιο φυσική και ανθισμένη ζωή. Πιο κοντά στα βουνά
και την θάλασσα. Πιο κοντά στο περβόλι, στην αυλή και στην αυτάρκεια του
χωριού. Τα κατάφερα με πολύ πόνο και κόπο και έφτασα ως εδώ.
Σιγά
σιγά, αρχίζω και τρυγώ τους καρπούς για να φυτέψω ξανά τα κουκούτσια στο χώμα.
Ο κύκλος μας! Δεν υπάρχει βεβαιότητα για έναν αγρότη. Δεν υπάρχει βεβαιότητα
για έναν καλλιτέχνη.
«Κάθε χαμόγελο τον
πόνο γλυκαίνει», τραγουδάς κάπου. Τα καταφέρνεις να χαμογελάς, παρά τον
όποιο πόνο, προσωπικό ή συλλογικό;
Το χαμόγελο γενικά μού δίνει ελπίδα. Έχω περάσει πάρα πολλά και το χαμόγελο είναι πάντα το σημείο της αρχής και του τέλους κάθε «πίστας» που περνάω. Η μόνη αυτοεπιβράβευση!
Η
ζωή είναι ένας ασταμάτητος αγώνας πόνου με χαμογελαστά διαλείμματα.
«Αδιάκοπα στο πλάι μου
το αύριο σαλεύει», συνεχίζεις. Αλλά και: «Προσγειωμένη βλέπω την
πραγματικότητα/ φαντασιώνομαι και ονειροπολώ/ γοητευμένη από τη στείρα
ματαιότητα/ υποτάσσομαι στο μέλλον, το θολό».
Τελικά, «σαλεύει»
κάτι στο «θολό» «αύριο»;
Το
μέλλον είναι πάντα αβέβαιο και θολό. Θα ήταν εφιάλτης αν ήταν γνωστό και
προκαθορισμένο. Αυτή είναι και η γοητεία του. Το ρίσκο της ελευθερίας του.
Εμείς
έχουμε σκοπό να δίνουμε και να δινόμαστε στο παρόν και αυτό να έρχεται και να
παίρνει ό,τι θέλει!
«Η λύτρωση δεν έρχεται
με σταυροκοπήματα», αποφαίνεσαι. Συμφωνώ κι επαυξάνω. Ούτε με πίστη σε
«σωτήρες» -κοσμικούς και θρησκευτικούς-, θα πρόσθετα. Με ποιους όρους θα
μπορούσε να επιτευχθεί;
Μόνο
με την αγάπη και τον έρωτα! Την έκσταση από το εγώ μας! Το ολοκληρωτικό δόσιμο
στον άλλο! Ο καθένας μας είναι ένας σωτήρας εκείνου που αγαπάει. Εξάλλου, η
λέξη «σωτηρία» βγαίνει από το σώος, δηλαδή ολόκληρος.
Άρα,
η λύτρωση του κόσμου είναι η ολοκλήρωσή μας. Η στιγμή που θα είμαστε πρώτα
ανθρώποι!
«Ζω σε μια αντίφαση
και είμαι στα καλά μου», συμπεραίνεις. Επειδή την έχεις αποδεχτεί ή επειδή
ενίοτε κατορθώνεις να την υπερβαίνεις;
Η
αντίφαση είναι η ισορροπία μου, η εσωτερική «ζυγαριά» μου. Χωρίς κοντράστ δεν
ξεχωρίζεις τις σκιές από τα φώτα σου.
Ο
συγκεκριμένος στίχος, βέβαια, είναι από το τραγούδι Ο ανθρωπάκος, όπου
αναφέρομαι σε πολλές αντιφάσεις του σύγχρονου Έλληνα...
Τα τελευταία χρόνια
φαίνεται ότι η εγχώρια χιπ χοπ, και μάλιστα στην πιο ριζοσπαστικά
πολιτικοποιημένη/αντιεμπορευματική εκδοχή της, γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση.
Την παρακολουθείς;
Θεωρείς πως συνέβαλες κι εσύ, με τον τρόπο σου, στην εξέλιξή της;
Πάντα
υπήρξε και η μια και άλλη πλευρά του είδους. Και η πλευρά του πιο αληθινού
λόγου και η πλευρά του χρησιμοθηρικού.
Εμένα
με γοήτευε πάντα το χιπ χοπ που δεν είχε σχέση με το life style.
Το πιο αληθινό και ζωηρό. Αυτό υπηρετώ όλα μου τα χρόνια πιστά χωρίς εκπτώσεις,
και στις γειτονιές του Περάματος και του Βύρωνα και της Βοιωτίας.
Παρακολουθώ
τα νέα παιδιά όσο προλαβαίνω και σε αυτό με βοηθάει και η δεκατετράχρονη κόρη
μου πολύ.
Υπάρχουν
πολύ αξιόλογα νέα παιδιά με αυθεντικές αναφορές που κρατάνε ακόμα το χιπ χοπ
ψηλά, όπως ο Novel, το Ελεύθερο Πνεύμα, ο
Ν.Ε.Κ κ.ά.
Και,
φυσικά, και πιο βετεράνοι στο χώρο πολλοί κι αυθεντικοί - πολλοί εκ των οποίων
είναι καλεσμένοι μου στο FUZZ την 1η
Μαρτίου.
30 χρόνια μετά την πρώτη
δισκογραφική σου εμφάνιση, παραμένεις ένα λυπημένο λουλούδι που όμως, όταν
ακούσει μουσική, ανθίζει κι η ζωή (του) αλλάζει για πάντα;
Έγινα
πια ένα λουλούδι που ξερίζωσε τα χωστά του και τα έκανε πόδια και έσμιξε
τραγούδια με παραμύθια και έβγαλε στόμα και δόντια και γλώσσα να τα πει. Το
μόνο λουλούδι που περπάτησε στη βροχή... Ένα πυράνθι που ραπάρει!
Ευχαριστώ
θερμά την Sadahzinia που μοιράστηκε μαζί μου ένα «απόσταγμα»
αγωνιών, βιωμάτων και σκέψεων, καθώς και για την παραχώρηση των φωτογραφιών της που συνοδεύουν το
κείμενο.
Παρέα με σπουδαίους
προσκεκλημένους, η Sadahzinia παρουσιάζει
την Παρασκευή
1η Μαρτίου ένα «επετειακό» λάιβ με τίτλο Ανθολόγια στο FUZZ Live
Music
Club
(Πατριάρχου Ιωακείμ 1, Ταύρος).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου